Ankara – 01.09.2014 – Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ağustos ayında market fiyatlarına bakıldığında, 5 üründe fiyat değişimi görülmezken, 13 üründe azalma, 18 üründe ise fiyat artışı olduğunu, üretici fiyatlarında ise Ağustos ayında, 8 üründe fiyatlar değişmezken, 9 üründe azalma, 15 üründe ise fiyat artış meydana geldiğini bildirdi.
Şemsi Bayraktar, Ağustos ayında en fazla fiyat düşüşünün markette yüzde 26,5 ile karpuzda, üreticide yüzde 39,29 ile elmada, en fazla fiyat artışının markette yüzde 42,44 ile yeşil soğanda, üreticide yüzde 55,88 ile yeşil mercimekte görüldüğünü belirtti.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak, spekülatif hareketleri önlemek için üreticiden tüketiciye, halkın tamamını yakından ilgilendiren gıda fiyatlarındaki değişimleri, takip etmeye ve kamuoyunu doğru bilgilendirme amacıyla açıklamalara devam ettiklerini bildirdi.
-Market fiyatlarındaki değişimler-
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, Ağustos ayındaki market fiyatlarına bakıldığında, 5 üründe fiyat değişimi görülmezken, 13 üründe azalma, 18 üründe ise fiyat artışı olduğunu belirtti.
Ağustos ayında kuru soğan, Antep fıstığı, yumurta, süt ve toz şeker fiyatlarında değişim görülmezken, fiyat düşüşünün yüzde 26,5 oran ile en fazla karpuzda olduğunu bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Karpuzdaki fiyat düşüşünü yüzde 21,99 ile kavun, yüzde 16,90 ile patates, yüzde 13,74 ile elma, yüzde 7,71 ile kuru kayısı, yüzde 6,36 ile kuru üzüm, yüzde 4,26 ile şeftali, yüzde 2,29 ile mısırözü yağı, yüzde 1,56 ile fındık, yüzde 1,44 ile limon, yüzde 1 ile kuru incir, yüzde 0,73 ile pirinç, yüzde 0,48 ile kuzu eti izledi.
Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 42,44 ile yeşil soğanda görüldü. Yeşil soğandaki fiyat artışını yüzde 33,68 ile salatalık, yüzde 29,97 ile kabak, yüzde 16,47 ile domates, yüzde 14,24 ile marul, yüzde 12,25 ile yeşil fasulye, yüzde 9,37 ile sivri biber, yüzde 6,50 ile patlıcan, yüzde 5,73 ile ayçiçeği yağı, yüzde 4,13 ile yeşil mercimek, yüzde 4,05 ile maydanoz, yüzde 1,73 ile zeytinyağı, yüzde 1,43 ile kırmızı mercimek, yüzde 1,01 ile kuru fasulye, yüzde 0,66 ile havuç, yüzde 0,51 ile tavuk eti, yüzde 0,43 ile nohut ve dana eti takip etti.”
-Üretici fiyatlarındaki değişimler-
Bayraktar, Ağustos ayındaki üretici fiyatlarına bakıldığında, 8 üründe fiyatlar bir ay önceki fiyatlara göre değişmezken, 9 üründe azalma, 15 üründe ise fiyat artışları olduğunu bildirdi.
Ağustos ayında havuç, maydanoz, pirinç, kuru kayısı, kuru üzüm, kuru incir, fındık ve süt fiyatlarında değişim olmazken, en fazla fiyat düşüşünün yüzde 39,29 ile elmada meydana geldiğini belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:
“Elmadaki fiyat düşüşünü yüzde 34,66 ile karpuz, yüzde 24,86 ile limon, yüzde 17,29 ile marul, yüzde 12,62 ile kavun, yüzde 11,07 ile patates, yüzde 4,71 ile şeftali, yüzde 3,23 ile kuru soğan, yüzde 0,48 ile kuzu eti takip etti.
Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 55,88 ile yeşil mercimekte oldu. Yeşil mercimekteki fiyat artışını yüzde 40,45 ile salatalık, yüzde 30,08 ile patlıcan, yüzde 28,15 ile yeşil fasulye, yüzde 18,92 ile yumurta, yüzde 18,27 ile sivri biber, yüzde 17,79 ile domates, yüzde 10,62 ile yeşil doğan, yüzde 10,23 ile nohut, yüzde 9,62 ile kabak, yüzde 5 ile Antep fıstığı, yüzde 4,10 ile kırmızı mercimek, yüzde 3,51 ile dana eti, yüzde 2,94 ile zeytinyağı, yüzde 1,56 ile kuru fasulye izledi.”
-Üretici-market fiyat farkı-
Bayraktar, Ağustos ayındaki, seçilmiş ürünlerde üretici ve market fiyatları arasındaki fark incelediğinde, en fazla farkın yüzde 492,31 ile maydanozda görüldüğünü bildirdi. Şemsi Bayraktar, limonda yüzde 415,38, marulda yüzde 329,94, kabakta yüzde 302,95, kuru soğanda yüzde 293,33, salatalıkta 284,90, sivri biberde yüzde 277,30, elmada yüzde 254,51, domateste yüzde 249,89, pirinçte yüzde 247,87, havuçta yüzde 238,15, kuru üzümde yüzde 227,37 fiyat farkı bulunduğunu vurguladı.
-Fiyat değişimlerinin nedenleri-
Üreticilerde fiyatı en fazla artan ürün olan yeşil mercimekte, fiyat artışının nedeninin ürünün yeni sezon ürünü olmasından kaynaklandığını bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Salatalık, patlıcan, yeşil fasulye, biber, domates gibi ürünlerde arz, açıkta tarla yetiştiriciliğinden sağlanıyor. Meydana gelen aşırı yağış, ürünleri olumsuz etkiledi. Bunun yanı sıra, ürünlerin hasat olgunluğuna gelme durumuna göre piyasaya arz ediliyor olması da fiyatlara yansıdı.
Üreticilerde fiyatı düşen ürünlere baktığımızda, elmada hasadın başlamasıyla birlikte piyasaya arz edilen ürün miktarının artışı, fiyatlarda düşüşe yol açtı. Karpuzda ise talepteki daralmaya bağlı olarak fiyatlar geriledi. Son dönemde fiyatı en fazla artan ürün olarak görülen limonda, hasadın yaklaşmasıyla birlikte alım satımın başlaması sonucu erkenci limon çeşidi olan Mayer 1,3 liradan alıcı buldu. Bu limonların iç piyasaya yavaş yavaş arz edilmeye başlamasıyla birlikte limon fiyatları geriledi. Patates ve kavun gibi ürünlerde hasat edilen ürün miktarındaki artışa bağlı olarak fiyatlarda düşüş meydana geldi.
Genel olarak değerlendirdiğimizde arz ve talepteki değişime bağlı olarak fiyatlarda artış ve azalışlar görülmektedir.”
