Tüm dünya ekonomilerini etkisi altına alan küresel ekonomik krizin etkileri geçen yıllara oranla azalmasına rağmen 2013 yılında da devam etti. Yurtiçi ve yurtdışında yaşanan siyasi ve ekonomik olumsuzluklara ek olarak gelişmiş ülke pazarlarındaki korumacı ekonomi politikaları Türk çelik boru sektörünün 2013 yılı hedefini de etkiledi. Çelik Boru İmalatçıları Derneği verilerine göre; sektör 2013 yılını bir önceki yıl olduğu gibi yaklaşık 4,25 milyon ton üretim ile kapattı. Çelik boru sektörünün ihracatı, 2012 yılına oranla değer olarak yüzde 7,2 azalarak 1,6 milyar dolar oldu. Sektör ihracatının Kuzey Afrika pazarındaki büyümesi ise dikkat çekti.
Türk çelik boru sektörü, son yıllardaki üretim artışı doğrultusunda 2013 yılında üretimini yüzde 2-3 oranında yükseltmeyi hedeflemişti. Ancak sektörün sahip olduğu üretim gücüne rağmen, önemli ihracat pazarlarındaki korumacı yaklaşımlar ve genel talepte yaşanan daralma sonucunda 2013 yılında bu artış yakalanamadı. İhracatın duraklattığı boru sektörü için; iç piyasada inşaat ve otomotiv sektörlerindeki büyümeler ile içme suyu ve sulama proje yatırımlarının devam ediyor olması itici güç oldu. Tüm bu gelişmeler sonucunda çelik boru üretimi 2012 yılı ile aynı seviyelerde kalarak yaklaşık 4,25 milyon ton olarak gerçekleşti.
Yılın dokuz aylık döneminde artış eğiliminde olan çelik boru ihracatı, son çeyrekte azalarak; 2012 yılına oranla miktar bazında yüzde 2,4 düşüş ile 1,86 milyon ton, değer olarak ise yüzde 7,2 gerilme ile 1,6 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ocak-Kasım 2013 döneminde çelik boru ihracatının en fazla yapıldığı üç ülke Irak, ABD ve Cezayir olarak sıralandı. ABD’ye yapılan ihracat, 2012’deki ikincilik konumunu korumasına rağmen, antidamping soruşturmasının başlamasının da etkisiyle 2013 yılında yüzde 14 oranında geriledi.
Türk çelik boru sektörünün 2013 yılında ABD ve Avrupa Birliği ülkelerine yönelik ihracatında bir azalma yaşandı. Ancak sektör bu azalışı Kuzey Afrika ülkelerine yapılan ihracattaki önemli orandaki artışla telafi etti. Avrupa Birliği ülkelerinin toplam çelik boru ihracatındaki payı yüzde 30’lara kadar gerilerken, Kuzey Afrika ülkelerine yapılan ihracat iki kattan fazla oranda arttı.
2013 yılı üretim ve ihracatını değerlendiren Çelik Boru İmalatçıları Derneği (ÇEBİD) Genel Sekreteri Mehmet Zeren, “Gerek ülkemizde gerek dünyada yaşanan siyasi ve ekonomik gelişmelere bağlı olarak zor bir yılı geride bıraktık. Tüm sektörlerde olduğu gibi Türk çelik boru sektörü için de çeşitli güçlüklerin yaşandığı bir yıl oldu. Küresel ekonomideki dalgalı görünüme ek olarak ihracatımızda önemli bir paya sahip olan pazarlardaki korumacı ekonomi politikaları ve ülkemize karşı açılan anti damping davaları uluslararası ticaretimizin önünde büyük bir engel oluşturdu. Tüm bu olumsuz etkenler ihracatımızın gerilemesine neden olurken üretimimizin de duraklamasına yol açtı. Sektör olarak 2013 yılını hedeflerimiz doğrultusunda bitirememenin üzüntüsünü yaşasak da artık 2014 yılı için kollarımızı sıvadık” dedi.
2014 yılı beklentilerini de açıklayan Mehmet Zeren “Bu yıl sektörümüzün Türkiye ekonomisindeki rolünün daha belirleyici olmasını ve hem iç hem de dış pazarlardaki konumumuzu daha da güçlendirmeyi hedefliyoruz. 2014 yılında iç piyasada çelik boru üretiminin artmasını sağlayacak etkenlerin başında inşaat sektöründeki büyümenin devamı, kentsel dönüşüm projelerinin hızlanması, altyapı projeleri, içme suyu ve sulama boru hatları yapımı ve hidroelektrik santrali yatırımları geliyor. Ayrıca Hazar Denizi’ndeki gazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak olan TANAP (Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi) Projesi’nde kullanılacak çelik boruların tedarikinin 2014 yılının ikinci yarısında başlayacağı tahmin ediliyor ve söz konusu projenin çelik boru üretiminin artışına önemli katkı sağlaması bekleniyor.
ÇEBİD olarak bu yıl çelik boru ihracatını da artırmayı hedefliyoruz. En önemli ihracat pazarlarımızdan olan Avrupa Birliği’nde yaşanan ekonomik toparlanmaya paralel olarak çelik boru talebinin 2014 yılında artmasını bekliyoruz. ABD’nin açtığı anti damping soruşturması için nihai karar 2014 yılında verilecek. Soruşturma sonucunda üreticilerimiz aleyhine bir karar çıkmayacağını düşünüyoruz. Buna bağlı olarak ABD’ye yapılan ihracatımızda yaşanan kayıpları da telafi edebiliriz. Son olarak, Kuzey Afrika ve Ortadoğu bölgelerinde devam eden altyapı ve üstyapı projeleri çelik boru ihracatımıza önemli katkılar sağlayacak.
Ayrıca birçok kez gündeme getirdiğimiz gibi su iletim hatlarında çelik boru kullanımı da sektörümüz için hayati önem taşıyor. 2014 yılında yerel yönetimlerden, bu konuda daha hassas davranmalarını ve su iletim hatları projelerinde hem güvenilirlik hem kullanım ömrü açısından avantajlarını kanıtlayan çelik boruları tercih etmelerini bekliyoruz.
Tüm bu gelişmeleri dikkate alarak, Türkiye çelik boru sektörünün 4,5 milyon ton üretim ve 2 milyon ton ihracat hedeflerine 2014 yılında ulaşacağını tahmin ediyoruz” diyerek sözlerini bitirdi.
