Büyükşehirlerin yüzünü değiştiren kentsel dönüşümde en çok gündeme gelen konulardan biri de vergi düzenlemeleri. KPMG Türkiye Vergi Bölümü Şirket OrtağıHakan Orhan, kentsel dönüşüm kapsamında olan gayrimenkullerin emlak vergilerinin indirimli ödenebileceğini hatırlattı.
Emlak vergisinin çok kişiyi ilgilendirmesine rağmen uygulamaların pek bilinmediğini vurgulayan Hakan Orhan, Emlak Vergisi Kanunu içinde yer alan ‘tasarruf kısıtı’nı anlattı. Emlak Vergisi Kanunu’nun 30’uncu maddesinin ikinci fıkrasındaki “Kanunlar veya diğer kamu düzeni koyan mevzuatla tasarrufu kısıtlanan bina arsa ve arazinin vergisi, kısıtlamanın devam ettiği sürece 1/10 oranında tahsil olunur” hükmüne değinen Orhan, şu bilgiyi verdi:
“Tasarrufu Kısıtlanan Bina, Arsa ve Arazi Hakkında Yönetmelik’in 2’nci maddesinde, umumi hizmetlere ayrılması sebebiyle üzerinde inşaat yapılmasına izin verilmeyen arsalar ile esaslı değişiklik ve ilaveler yapılmasına izin verilmeyen binaların tasarrufunun kısıtlanmış sayılacağı belirtiliyor. Bu hallerde kısıtlı olarak vergilemenin, imar planının kesinleştiği tarihi izleyen yılbaşından itibaren ilgili arsa veya binanın bulunduğu alanın imar programına alınıncaya kadar devam edeceği ifade ediliyor. Aynı madde hükmünde, arsanın imar planında kısıtlılığı gerektiren amaçlara tahsis edildiğinin bu yönetmeliğin bildirim mecburiyeti hükümlerine göre tespit edilmemiş olması halinde, arsa veya bina sahibi tarafından yazılı müracaatıyla alınacak kısıtlılık durumunu gösteren belgenin ibrazı halinde kısıtlılık durumunun uygulanacağı belirtiliyor.”
Hakan Orhan, Danıştay 9’uncu Dairesi’nin 2007/2143 sayılı Kararı ile imar planına alınan yerlerin tasarrufu kısıtlı yerlerden sayıldığını, imar planına alınmakla birlikte henüz imar programına alınmayan davacılara ait taşınmaz için planda olduğu döneme ilişkin ödenen emlak vergisinin iadesinin yapılması gerektiğine oybirliğiyle karar verildiğini hatırlattı.
Hakan Orhan, kentsel dönüşüm planındaki arsa ve gayrimenkul sahiplerinin bu düzenlemeden nasıl yararlanacağını şöyle anlattı:
“Kentsel dönüşüm aslında bir imar planı… Bu plan dâhilinde olan; ancak henüz imar izni verilmeyen gayrimenkuller için ilgili makamlara dilekçe ile başvurulması neticesinde kısıtlılığa ilişkin belge alınması ve bu belgenin bir dilekçe ile beraber belediyeye ibraz edilmesi durumunda mükellef, kentsel dönüşüm planına dâhil edilen yıldan itibaren kısıtlılık uygulamasından faydalanılabilecek, emlak vergisini 9/10 indirimli ödeyebilecek. Kimi durumlarda da geçmişe yönelik fazla ödenen emlak vergilerinin iadesi mümkün olabilecek.
Burada dikkat edilmesi gereken başka bir noktanın altını çizelim. Yukarıda bahsi geçen Emlak Vergisi Kanunu’nun 30’uncu maddesinin 2’nci fıkrasının devam eden kısmı uyarınca tecil edilen 9/10 oranındaki verginin kısıtlılık kapsamındaki bina, arsa veya arazinin satılması, istimlaki veya hibe yoluyla devir ve temliki halinde, tahsilat zamanaşımına uğramamış vergilerin ödenmesi gerekir. Bu nedenle imar programı kesinleşinceye kadar gayrimenkulün elden çıkarılması gündemde ise indirim uygulamasından yararlanılmasının tekrar değerlendirilmesi faydalı olacaktır.”
