Dünyanın sınırlı kaynakları 7 milyara ulaşan nüfusun ihtiyaçlarını karşılayamıyor. Tüm dünya bu tehlikeli gidişata dur demek için kolları sıvadı. Geri dönüşüme odaklanan ülkeler, ‘kullan-at’ alışkanlığının yerine ‘tekrar kullan-geri dönüştür’ anlayışını geliştiriyor. Türkiye’de ise ‘sorumlu endüstri, sorunsuz çevre’ misyonu ile hareket eden plastik sektörünün geri dönüşüm iktisadi işletmesi PAGÇEV’in verilerine göre 2014 yılında toplanan yaklaşık 10 milyar şişe ile ekonomiye 150 milyon liralık katkı sağlandı. Üretim, kullanım ve geri dönüşüm aşamalarında çevre için en avantajlı malzeme olan plastikler; bilinçli tüketilip geri dönüşüme yönlendirildiğinde gerçek değerine ulaşıyor ve ekonomiye olan katkısını artırıyor.
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı’nın (PAGEV) Geri Dönüşüm İktisadi İşletmesi (PAGÇEV) ve Almanya’daki partner kuruluşu IK Industrievereinigung Kunststoffverpackungen e.V. bünyesinde faaliyet gösteren Forum PET, Türkiye ve Almanya’daki pet şişelerin geri dönüşüm karnesini ortak bir çalışma ile gözler önüne serdi. Raporda; 2014 yılında Türkiye genelinde yaklaşık 100 bin ton pet şişe toplanarak geri dönüştürüldüğü ve ekonomiye 150 milyon liraya yakın katkı sağlandığı açıklandı. Türkiye’de üretilen PET şişelerin yüzde 50’sinin geri dönüştürüldüğü bildirildi.
Geri dönüştürülen pet şişelerin kazanımlarının ortaya konduğu araştırmaya göre; 2,5 litrelik bir plastik şişe geri kazanılıp üretimde kullanıldığında 60 Watt’lık bir lambanın 6 saatte tükettiği kadar enerji tasarruf ediliyor. 25 adet geri kazanılmış pet şişeden bir plastik mont elde ediliyor. 2014 yılında Türkiye’de toplanan 82 bin 688 ton pet şişe, ağırlıklı olarak tekstil sektörü için elyaf üretiminde kullanılırken; kalan pet şişelerden halı tabanları, uyku tulumları, giysilerdeki yalıtım maddesi, boya fırçaları, can kurtarma simidi, torbalar, posta kutuları, piknik masaları, çitler, yürüyüş botları, çift bölmeli kovalar, lazer toner kartuşu ve kayışlar üretildi.
Türkiye’de pet şişelerin geri dönüştürülmesi konusunda birçok Avrupa Birliği ülkesinden iyi bir oran yakalandığını ancak yine de bu seviyenin yetersiz olduğunu belirten PAGÇEV Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Eroğlu, dünyada bu konuda en başarılı ülkelerin başında Almanya’nın geldiğini ve Türkiye’nin de geri dönüşüm hedeflerini Almanya’yı örnek alarak koyması gerektiğini açıkladı. Eroğlu, “Geri dönüşüm konusunda Almanya’nın başarısı tartışmasız herkes tarafından kabul ediliyor. Almanya’da işbirliği yaptığımız Forum PET ile yaptığımız çalışma sonucunda bir yandan Türkiye’nin pet şişe geri dönüşüm karnesini ortaya koyarken Almanya’nın ulaştığı noktayı da görmüş olduk” dedi.
Araştırma sonuçlarına göre ülkedeki pet şişelerin yüzde 93,6’sı geri dönüştürülüyor. Bu ürünlerin sadece küçük bir kısmı başka ülkelere gönderilerek işleniyor. Gıda ambalajlarında kullanıma uygun yüksek saflığa sahip geri dönüştürülmüş PET malzeme talebi de artıyor. Almanya’da geri dönüştürülmüş PET malzemelerin neredeyse üçte birine yakını, yüzde 32,1’inden yeni PET şişeler üretiliyor. Kalan malzemelerin yüzde 29’u tekstil elyafları, yüzde 27’si endüstriyel kaplama ve yüzde 11’i temizleme maddelerine yönelik jelatin veya şişeler gibi diğer uygulamalar sunan imalatçılar tarafından kullanılıyor. Yüksek geri dönüşüm oranları ve geri dönüşümlü PET’in daha fazla kullanılması sayesinde PET’ten üretilen içecek şişelerinin Almanya’da geri dönüşüm yönetimi ve kaynakların korunmasına katkısı ciddi boyutlara ulaşmış durumda.
Ambalaj kullanan sektörlerin ambalaj atıklarının geri dönüştürülerek ekonomiye kazandırılmasından sorumlu olduğunu dile getiren Yavuz Eroğlu, sözlerine şu şekilde devam etti: “Günümüzde üretimleri ile ekonomiye değer kazandıran ve ambalaj kullanan sektörler, ürünleri nihai tüketiciye ulaştığında yine ambalajları ile atık oluşumuna sebebiyet veriyor. Bu doğrultuda söz konusu ambalaj atıklarının tekrar ekonomiye kazandırılması sorumluluğunun üretim yapan endüstriler tarafından üstlenilmesi gerekiyor. Bizler plastik sektörü temsilcileri olarak bu bilinç çerçevesinde hareket ediyoruz. Yalnızca üretmiyor, sonrasında da ürünlerimizi takip ediyoruz. PAGEV olarak sektörümüzün benimsediği ‘sorumlu endüstri’ anlayışından hareketle; yeşil bir gelecek ve sürdürülebilir bir çevre için kurduğumuz PAGÇEV (Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı Geri Dönüşüm İktisadi İşletmesi) ile “geri dönüşüm” konusunda eğitim, bilinçlendirme ve farkındalık çalışmalarımıza devam ediyoruz. Ancak Türkiye’nin geri dönüşümde model olarak alması gerektiğine inandığımız Almanya’daki seviyelere ulaşmak için tüketicilere de büyük sorumluluk düşüyor. Özellikle ambalaj atıklarını kaynağında ayrıştırıp bu şekliyle belediyelere teslim etmeleri önem taşıyor. PAGÇEV olarak plastikten metale, camdan kâğıda kadar her türlü ambalajın geri dönüşümü için belediyelerimizle birlikte çalışıyoruz. Hep birlikte el ele vererek hem çevremiz hem de ekonomimiz için geri dönüşümü daha da yaygınlaştırabiliriz.”
