KPMG’nin 2015 enerji sektörü değerlendirmesine göre iki seçim ve sıcak para baskısına rağmen sektör, yerli ve yabancı yatırımcıların ilgi odağı oldu. Yılın ilk 8 ayında 650 milyon doların üzerinde işlem hacmine ulaşan enerji sektörü, birleşme ve satın almalarla Türkiye’nin en dinamik sektörü olarak öne çıktı. Doğalgazda beklenen ekonomik verimin altına düşüldüğü gözlenen değerlendirmede elektrik dağıtım firmaları için sıcak bir yıl öngörüsü öne çıktı. 2016’da hidroelektrik ve rüzgâr enerjisi alanında hareketlenmesi beklenen sektörün en önemli ihtiyacı ise vergilerin düzenlenmesi.
KPMG Türkiye’den Ayhan Üstün’ün (Vergi Bölümü, Ortak) değerlendirmesine göre, enerjide 2015 yılının ilk 8 ayında geçen yılın toplam birleşme ve satın alma rakamları yakalanırken yapılan işlemlerin yaklaşık üçte biri yabancı, üçte ikisi ise yerli yatırımcılar tarafından gerçekleştirildi.
2014 yılında sektörde özelleştirmeler hariç gerçekleşen 32 işlemde 1.06 milyar dolar el değiştirirken, 2015 yılının ilk 8 ayında 966 milyon dolarlık 25 işlem kaydedildi. 2014’te yapılan özelleştirmeler kapsamında 7 ayrı enerji üretim santrali ihalesinde 4.65 milyar dolar gelir elde edildi, 2015’te gerçekleşen tek işlem olan Soma B Termik Santrali özelleştirmesinden ise 685.5 milyon dolar sağlandı.
KPMG Türkiye Vergi Bölümü Şirket Ortağı Ayhan Üstün, Danışmanlık Bölümü Kıdemli Müdürü Onur Okutur ile birlikte hazırladıkları çalışmaya göre KPMG Türkiye Vergi Bölümü Şirket Ortağı Ayhan Üstün, 2015’in son çeyreğinde 2014 rakamlarının üzerine çıkılması beklentisi olduğunu belirtti. Üstün, “Yılın son ayları içinde ekonomik ve politik ortam sebebiyle ihalelerin tamamlanmasının zor olacağını öngörüyoruz. Önümüzdeki dönemde ise yenilenebilir enerji yatırımlarıyla EÜAŞ özelleştirmelerinin öne çıkmasını ve elektrik dağıtım şirketlerinin hareketlenmesini bekliyoruz. 2015’te özelleştirmelerin 20 ve 26 Kasım’da ‘Aliağa KÇGT, Bursa Doğalgaz Santrali, daha sonar HES’lerden Karacaören1 ve Karacaören, Kepez2 ve Manavgat, Fethiye, Kadıncık1 ve Kadıncık2, Doğankent, Kürtün ve Torul’ olmak üzere 7 ayrı ihaleyle devam etmesini bekliyoruz” dedi.
“Vergi ve mevzuatlarda iyileştirme şart”
Enerji sektöründe vergilerin ve mali mevzuatların yatırımları etkilediğini belirten Üstün, “Sektöre özgü vergi ve fonlar elektrik maliyetlerinin tüketiciler nezdinde çok yükselmesine neden oluyor. Bu durum hem elektrik tüketimini olumsuz etkiliyor hem de tüketicilerle firmalar arasında ihtilafa sebep oluyor. Yapılacak iyileştirmelerle elektrik piyasası verimli hale getirilmezse verimin düştüğünü görebiliriz. Çözüm önerilerinin değerlendirilmesi hem sistemin daha verimli hale gelmesini hem de birleşme ve satın alma işlemlerinde olumlu sonuçlar alınmasını sağlayacaktır“ diye konuştu.
“Yenilenebilir enerji ve elektrik dağıtım piyasalarında hareket bekliyoruz”
KPMG’nin değerlendirmesine göre yenilenebilir enerji kaynaklarının önümüzdeki dönemde yatırımcılara cazip alternatif olacağını öngördüklerini söyleyen Ayhan Üstün, bu cazibenin temelinde fiyat alım garantisi sağlayan yönetmeliğin bulunduğunu ifade etti.
Enerji şirketlerinin yeni ortaklık arayışları ve enerji varlıklarının devri sürerken çeşitli yatırımcı grupları da sıfırdan enerji üretim tesisleri planladığını belirten Ayhan Üstün, özellikle yenilenebilir enerji kaynakları üzerinde büyük talep bulunduğunun altını çizdi.
Yatırım maliyetlerinin döviz cinsinden olması ve finansmanın döviz cinsi kredilerle sağlanmasının yerli ve yabancı yatırımcılara yeni fırsatlar yarattığını belirten Üstün, devletin 10 yıl boyunca yüksek fiyattan gelir garanti etmesi ve düzenli nakit getirmesi gibi avantajların da yatırım kararını etkilediğini ifade etti.
Doğalgaz düşüyor, elektrik dağıtım yatırımları öne çıkıyor
2015’in finansal açıdan doğalgaz santrallerinin ekonomik güçlerinin test edildiği bir yıl olduğunu söyleyen Ayhan Üstün, maliyetleri artan ve Lira cinsinden satış fiyatları düşen santrallerin limitli üretim gerçekleştirdiğine dikkat çekti. Bu firmaların portföylerine hidroelektrik santral katarak finansal çıkış yolu bulabileceklerini belirten Ayhan Üstün, elektrik dağıtım alanında hareketli günler beklediklerini belirtti. Brüt kar marjı devlet garantisi altında olan, düzenli nakit gelir getiren dağıtım şirketlerine hem yerli hem yabancı yatırımcının yoğun ilgisi olduğunu söyleyen Üstün, şöyle devam etti:
“Kur değişikliklerinden etkilenen veya ana iş alanı elektrik dağıtımı dışında kalan grupların yeni ortaklıklar ya da sektörden çıkmak için satış arayışları içinde olacağını tahmin ediyoruz. Ocak 2016’da yürürlüğe girecek 5 yıllık 3’üncü Uygulama Dönemi ile maliyet ve yatırım planlarının belirlenmesinden sonra enerji sektöründe dağıtım firmalarına ortaklık veya satın alma tekliflerinin artacağı beklentimiz var”
