Ankara Barosu Elektronik Haberleşme Hukuk Kurulu Başkanı Av. Yelda Gizem ÜNAL, 2015-2019 Ulusal E-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı Projesi kapsamında yaşanan güncel değerlendirmeleri bize özel olarak değerlendirdi.
“Geçtiğimiz Haziran ayında imzalanan 2015-2019 Ulusal E-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı Projesi Sözleşmesinin sacayağını oluşturan ilk adım, geride bıraktığımız hafta atıldı ve Sözleşmenin ilk iş paketi olarak tasarlanan Plan’ın Hazırlık Toplantısı yapıldı. Bu sayede elektronik haberleşme geniş bant alt yapısı ile e-devlet ve siber güvenlik konuları, nano teknolojik araştırma ve geliştirme esasları üzerinde duruldu.
Toplantının kamuoyunca bilinen hedefi; sektör paydaşlarının geçmiş dönem tecrübeleri ile mevcut durum analizi yapılarak sektörün yeni ihtiyaçlarına cevap verebilecek güvenli bir platform oluşturulmaya çalışılması, stratejik eksenler çerçevesinde amaç ve hedeflerin belirlenmesi oldu. Planın ilk adımı olan başlangıç toplantısını takiben, grup çalışmaları ve analiz çalıştayları da yolda.
Bu kapsamda Plan’ın etkileşeni; kişiler, ticari işletmeler ve Devlet.
- Üçlü gruptan ilki olan internetin esas bileşeni kullanıcılar açısından; E-devletin Türkiye’deki kullanımı, her yeni şifre temini sırasında artan ödeme tutarının aksine erişiminden kaçınmanın imkansızlaştığı bir noktada, bununla birlikte sanallaşan vatandaşlık uygulamaları giderek artacak gibi duruyor, Plan kapsamında kamunet sistemi ile vatandaşı tüm kamu kurum ve kuruluşlarına internet üzerinden entegre eden geniş bir girişim daha öyle sanılıyor ki yolda.
TÜİK’in 2014 yılı araştırmasına göre Türkiye’de bilgisayar kullanan insanlar %94,4 oranında ve bunun %89,9’u internet erişimi sağlıyor, bu kişilerin interneti kamu kurumları ile irtibat sağlamak için kullananları ise %42,9’unu oluşturuyor. Yani hemen hemen her iki kişiden birisi e-devlet uygulamasını ya da kurumların online portallarını kullanıyor.
- Plan’ın bence ikincil etkileşeni ticari işletmeler açısından ise; Kalkınma Bakanlığı’nın 2013 yılı Bilgi Toplumu Stratejisi’nin Yenilenmesi Raporunda da değinildiği üzere, küresel e-ticaretteki pazar hacminin büyümesi, ödeme sistemleri uygulamalarındaki yeni yöntemler, büyük veri analizleri ve bulut bilişim teknolojileri ile gelişen internet girişimciliği, internet üzerinde büyüyen ekonominin büyük göstergesidir. 6102 Sayılı Ticaret Kanunu ile yürürlüğe giren ticari şirketlerin internet uygulamalarına ilişkin yasal zorunluluklar ihtiva eden hükümlerle de görülüyor ki 2015 yılı ve devamında büyük ya da küçük ölçekli olması fark etmeksizin ticari şirketler, inovasyona ve bilişim sektöründeki gelişmelere uyumluluk için bütçe ayırmak durumundalar.
- Ve gelelim Plan’ın en büyük halkasını oluşturan e-devlet olma politikalarına; atılması gerekli olan adımlar kapsamında Plan’ın hayata geçirilmesi için esas olan kişilerin, özel ve kamu kuruluşlarının güvenliğini, güvenilirliğini sağlamak için yasal düzenlemeleri internet hızına yetişir seviyede olmasa da ihtiyaçlar doğrultusunda revize edebilmekten geçiyor.
Zira gerek vatandaş kendi bilgi güvenliğinin bütünlüğünü korur ve yönlendirirken, gerekse ticari şirketler ticari sırları başta olmak üzere müşteri güvenliğini temin eder, bunun yanında ticari karlılık oranlarını optimize ederken ve gerekse Devlet e-uygulamalara kanalize edilen verileri depolarken başta kişilerin internetteki bilgi güvenliği sağlama konusundaki eğitimine devamında da sistem ve ağ güvenliğine/gizliliğine ciddi özen göstermekle yükümlüdür. Türkiye’de 2014 yılı bilişim teknolojileri pazarının büyüklüğü yaklaşık olarak 36 milyar doların üzerinde olup, sektörün nitelik ve nicelik açısından güvenliği, hukuki alt yapı ile dilerim tamamlanabilecektir.
Bir taraftan büyük organizasyonlarla sürekli gelişen bilişim sektörünün faydasına planlar projeler yapılıyor ve ciddi ödeneklerle sektör destekleniyorken diğer yandan ilişkisel veri tabanlarında tutulan yapısal veri dışında kalan veri yığının koordinesi sağlamakta zorlanıldığı haberleri de yazık ki duyulmaya devam ediyor. Yine geçtiğimiz hafta, TİB’de 50 petabaytlık iletişim dinleme verisi bulunduğu ve bunun kayıtlarına henüz ulaşılamadığı açıklaması geldi. Global Veri Koruma Endeksi 2014 raporu da Türkiye’de (ve Dünya’nın pekçok ülkesinde de) veri kaybı ve kayıp verilere erişimde kaybedilen uzun süreli aksaklıklara değinilmişti… 2015 yılına girerken bize internet güvenliğinin, bilişim sektörünün kalkınmasının ve e-devlet uygulamalarının erişilebilirliğinin, mağduriyetlerin önüne geçilmeye ön ayak olacak yasal şartlarının ve devlet kurumlarının siber güvenliğinin teminini dilemek kalıyor.
Ankara Barosu Elektronik Haberleşme Hukuk Kurulu Başkanı”
