Ankara merkezli RetinasVR ‘ı TOBB ETU TTO Garaj ‘da ziyaret ettik. RetinasVR, mühendislik eğtiimli Ethem Yavuz ve Ahmet Recai Açıkgöz ile Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde çalışan bir uzmandan oluşan 3 kişilik bir ekip. Ekip en son, Anadolu Üniversitesi için hazırladıkları Sanal Hangar ile basına yansıdı.
Dünyada sanal gerçeklik ekonomisinin 2017 yılı itibari ile 7 milyar dolarlık bir sektörü ifade etmesi bekleniyor. Green Insights tarafından hazırlanan rapora göre 2021 yılında sanal gerçeklikten kazanılan miktar 75 milyar dolara ulaşacak. Şu anda erişilen rakamın yüzde 65’i kafaya takılan cihazlardan, yüzde 12 ‘si tüketici içeriğinden, yüzde 11’i ise VR Kameralardan sağlanıyor. Ortaklardan Ethem Yavuz, RetinasVR olarak bu konuya istinaden 2015’te çıktıkları yolda ilk olarak sağlık alanında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi çalışanlarını tanımaları vesilesi ile psikiyatristler ile çalışmaya karar verdiklerini belirtiyor. Hastanede görevli olan uzman ortak sayesinde hastanedeki klinikteki diğer uzmanlardan faydalanıyorlar. Genç ekibin adını verdiği sistemin adı “Kaygı Yönetim Platformu”
“En çok kedi-köpekten korkuyoruz”
RetinasVR, Nisan 2016’da şirketleşmenin ardından sürecinde başladıkları süreçte korku temelli hastalıkların tedavisi işine başlıyor. İşlerinin ana noktası, kapalı alanda kalma korkusu, kitle karşısında konuşma, örümcek korkusu gibi popüler olarak nitelendirilebilecek korku tipleri için psikiyatristler ile çalışarak maruz bırakma terapisi uygulamak. Zamandan kazanma ve maliyet yükünü hafifletme amacı ile uygulanan sanal gerçeklik temelli uygulama ile 1.5 yıl süren tedavi süreçlerini kısaltıyorlar. Korkular yenilmediği takdirde kritik seviyelere geldiği için rahatsızlık gelişmeden çözüm sunuyor. RetinasVR, psikiyatristler ile ortak kümedeki korkular için senaryolar oluşturuyor.
Ortaklardan Açıkgöz, bu hastalıklardan rahatsızlık yaşadığı tahmin edilen kişi sayısının 3.5 milyon olduğu Türkiye’de en büyük korkunun “kedi-köpek” korkusunu olduğunu, ABD’de ise kedi ve köpeklerin sokakta özgürce yaşamadığı için bu korku sınıfının ülkede olmadığını vurguluyor. Açıkgöz, ülkelerin gelişmişlik seviyesi arttıkça uzmana başvurma kültürü nedeniyle de fobi istatistiklerinin kayıda daha fazla geçtiğini ve bu sebeple Avrupa Birliği’nde 40, İngiltere’de 10 milyon civarında insanın sıkıntı yaşadığının bilinebildiğini vurguluyor.
Ethem Yavuz, San Francisco’da en çok hangi korku var diye konuşulduğunda, kitle önünde konuşma en büyük korku olarak görüldüğünü, asansör, uçuş ve yükseklik korkusunun global olarak trendde olduğunu aktarıyor. İstatistiklere göre, Örümcek korkusunun daha çok yaşandığı ülkeler genelde binaların eski olduğu Orta Avrupa ülkeleri.
“Psikiyatrist tedavi sürecinde ana karar verici”
RetinasVR’ın geliştirdiği çözümü psikiyatrist, tedavi sürecinde gerekli gördüğü anda uygulamaya başlıyor. Sistemin çalışma şekli ise şu şekilde: Tedavi Takip Sistemi ile siz gerçek dünyadan koptuğunuzda kalp atış sensörü ve vücut elektriksel sensörü ile psikiyatrist takip ediyor. Sensörler, Hasta süreci takip etmeden önce parmaklarına takılıyor. Yaşattıkları deneyimde normal konvansiyonel metodların ardından “maruz bırakma tedavisine” terapi sırasında karar veriyor. Bu maruz bırakma tedavisini önceden psikiyatrist haber veriyor, hasta bir sürpriz ile karşılaşmıyor. Psikiyatrist, hasta sanal gerçeklik deneyimi yaşarken onu takip edebiliyor.
“Tesisat borularından korkan var”
Şu ana kadar şirket, yükseklik korkusu, örümcek ve kitle önünde konuşmaya karşı çözümler sunmuş.. Bu arada belirtelim, görüşme sırasında yükseklik korkusu ile ilgili etkili deneyimi yaşadık. Dış cephe üzerine kurulan asansörde yüksekten baktık . Asansör bazı katlarda kendiliğinden durdu. Bir tedavi setinde yükseklik korkusu ile tam sonuç alınamadığında yüksekteki bir köprü üzerinde terapist tedaviyi yine sanal gerçeklikle uygulamaya devam edebiliyor. Türkiye’de güvercin korkusu, genelde güzel kadın varlığından korkma gibi ilginç durumlar mevcut.
“ABD pazarına açılacağız”
Ahmet Recai Açıkgöz, benzerlerinden interaktiflilik ile farklılaşmayı hedefledikleri pazarda dünyanın şu anda en dikkat çeken rakiplerinin İspanya’da olduğunu paylaştı. Girişim serüvenlerinde, Açıkgöz, daha önce kurduğu işle ilgili aldığı destekle birlikte San Francisco’ya gidiyor. 2016 Haziran ‘da HTC Vive’ın ortaya yeni çıktığı dönemde ciddi dönüşler alıyorlar. Ve ilk daha fikir ve başlangıç aşamasında yatırım teklifi alsalar da ürünü geliştirerek geri dönmeyi hedefliyorlar. Demoyu yapıp tekrar gittikleri dönemde Trump’ın seçilmesinin olumsuz bir etkisi olduğunu belirtiyorlar.
RetinasVR’ın ABD pazarına hedef olarak bakmasının en büyük nedeni, müşteri potansiyeli olan terapistlerin orada olması. Zira ABD’de korkuları yenmek için ilgili terapiste gitmek normal bir sağlık harcaması. Açıkgöz, ABD’de yüzde 6.25 ‘lik kitlenin fobi sorununa kritik düzeyde sahip olduğunu vurguluyor. ABD’de Pazar büyüklüğü 3.5 milyar dolar. Gelir modelleri, kendi kliniğinde çalışan terapistler için aylık, hastaneler için ise yıllık olarak belirlenmiş.. Oculus ve HTC Vive’ı hastaneler için kullanırken, Samsung Gear VR ise kendi kliniği olanlar için tercih ettikleri ürün.
