4. PPP Forum in Turkey, Moevenpick Hotel’de başladı. 26 Kasım 2015 tarihinde sona erecek Zirve, gerek yüklenici gerek kamu gerek ise finans kurumlarını bir araya getirmesi bakımından önem kazanıyor. Twitter hesabımızdan da ufak notlarla paylaştığımız ilk gün açılış konuşmalarında Türkiye’deki PPP (Kamu-Özel İştirakleri) lerin şu anki durumları ele alındı. Ardından yapılan panelde ise PPP’lere finansal risk yaklaşımı ele alındı. Etkinliğe dair detayları #PPPTurkeyForum etiketinden takip edebilirsiniz.
En popüleri Yap-İşlet-Devret
Maliye müsteşarı Seyit Ahmet Baş açılış konuşmasında, dünyada en çok PPP yatırımının Brezilya’da olduğunu, ikinci sırada Türkiye’nin geldiğini kaydederek, Yap-İşlet-Devret modeli ile 98, Yap-İşlet modeli ile 5, Yap-Kirala modeli ile 17 ve Kiralama usulu ile 78 olmak üzere toplam 198 PPP aktif olarak bulunduğunu ve yenilerinin yolda olduğunu sözlerine ekledi. Havayolları, enerji projeleri ve otoyolların PPPP yatırım bedeli itibariyle ilk 3 sırayı aldığını kaydeden Baş, yeni uygulama ile birlikte merkezi yönetim bilançolarında PPP’lerin yer alacağını kaydetti.
Ankara-Niğde otoyolu geliyor
Kalkınma Bakanlığı’ndan Yılmaz Ilgın, 2013-2030 arası dünyada yatırım ihtiyacının 57 trilyon dolar olduğunu, bu sebeple bu süreçte geride kalmama adına da Türkiye’nin 2014-2018 arasında geçerli 10. kalkınma planı süresince 25 ayrı perspektifte projeksiyona sahip olduğunu kaydetti. Bu program ile birlikte özel sektörün öncülüğünde ihracata dayalı bir stratejiye geçildiğini belirten Ilgın, eğitim, sağlık, teknoloji, sulama, atık konularının kalkınma sürecinde öncelik olduğunu, 2035 itibari ile arasında otoyol olmayan şehirin kalmayacağını öngördüklerini vurguladı. Ilgın’ın aktardığına göre, 2014-2023 arasında toplam 200 milyar dolar olarak planlanan PPP yatırım sürecinde Ankara-Niğde (4 milyar dolar bedelli) , Ankara-Kırıkkale-Delice otoyolları da bulunuyor. 198 PPP projesinin sözleşme tutarları 115 milyar dolar iken havalimanları bundan 66 milyar dolar ile en yüksek payı alıyor. Projelerin yatırım tutarı yani devlete verilmesi gereken bedeller ve harcamalar haricindeki gerçek yatırım rakamı 48 milyar dolar. Ilgın sözlerini, Çandarlı, Filyos ve Yeni Mersin Limanı ile liman projelerinin planlandığını, toplam 25500 yatak kapasiteli 17 PPP için imzaların atıldığını aktararak sonlandırdı.
EBRD Ankara Temsilcisi Hüseyin Özhan, 2015’in 42 projede 1.8 milyar Euro destek ile kendileri açısından rekor yılı olacağını kaydetti. Sürdürülebilir enerji, enerji etkinliği, KOBİ’lerin her zaman en büyük öncelikleri olduğunu ve olmaya devam edeceğini kaydeden Özhan, inovasyon ve kapsayıcılık konusunun da yeni anahtar konuları olduğunu belirtti. EBRD’nin 2 PPP sağlık projesine katkı yaptığını kaydeden Hüseyin Özhan, Eurasia Tünel projesine de 150 milyon kredi verdiklerini kaydetti.
“2015’te pazar 23 milyar dolar”
Etkinliğin Gold Sponsoru Garanti Bankası’ndan Levent Kirazoğlu, 2005 te sadece limanlar ve havayollarına ilişkin PPP ler var iken şu anda farklı sektörden PPP’lerin geldiği noktanın ülkeye duyulan güveni gösterdiğini belirtti. 2015’te pazarın 23 milyar dolar olduğunu kaydeden Kirazoğlu, Proje Finansmanı konusunun Türkiye’de 15 yıl önce başladığını belirtti. 2023 için otoyollarda yapılacak yatırım tahmini Garanti Bankası’na göre 65 milyar dolara ulaşacak.
Kirazoğlu, 2015 yılında PPP’ler için verilen 20 milyar dolar kredinin yarısının iki PPP tarafından paylaşıldığına dikkati çekerek, yatırımcıların pazar riski alındığı durumlarda belli alanlar için gelecek riski noktasında netliğe ihtiyaç duyduğunu, uluslararası katılımın nasıl artacağını, yabancı yatırımcının gerçekten kapıda Türkiye pazarına girmek için bekleyip beklemediğini, demiryolu yatırımları için yatırımcılara ödemesellik noktasında nasıl garantide bulunulabileceğini, hissedarların projelere daha erken aşamalarda dahil edilmesinin nasıl başarılacağını sorgulamamız gerektiğini kaydetti.
