Solunum yoluna yabancı cisim kaçması, küçük çocukların hayatını tehdit ediyor. Doç. Dr. Vedat Bakan, çocukların özellikle 16 ayrı cisim nedeniyle bu sorunu yaşadığına dikkat çekti, “Yabancı cisim aspirasyonlarının yüzde 80’i, üç yaşından küçük çocuklarda meydana geliyor” dedi.
Küçük çocuklarda yabancı cisim aspirasyonu ne yazık ki ölümle sonuçlanabiliyor. Son örnek Şanlıurfa’da yaşandı. Urfa’da 1 yaşındaki Muhammed Berat Demir, nefes borusuna ekmek kaçması sonucu hayatını kaybetti. Turgut Özal Üniversitesi Çocuk Cerrahisi Bölüm Başkanı Doç. Dr. Vedat Bakan da özellikle küçük çocukların yaşamını tehdit eden yabancı cisim aspirasyonuna dikkat çekerek aileleri uyardı. Aspirasyonu “burun veya ağız yoluyla solunum yollarına yabancı cisim kaçması” olarak nitelendiren Doç. Bakan, şöyle devam etti:
ÇOCUK SOLUK ALIP VEREMEZ
“Bunun sonucunda solunum yollarının kısmen veya tamamen kapanmasıyla hayatı tehdit edebilen ve acil müdahale gerektiren bir sağlık problemidir. Solunum yollarına kaçan yabancı cisim, ana solunum yolunu kapatabilecek büyüklükte ise soluk alıp-verememe sonucu ani ölüm olabilir. Yabancı cisim aspirasyonlarının yüzde 80’i, üç yaşından küçük çocuklarda meydana gelir. Bir yaşın altında kaza sonucu olan çocuk ölümlerinde üçüncü sırada yer alır.”
GEÇMEYEN ÖKSÜRÜĞE DİKKAT
Doç. Dr. Vedat Bakan, çocuklarda geçmeyen öksürüğün dikkate alınması gerektiğini de söyledi. Saatler, haftalar sonra tekrarlayan ya da düzelmeyen öksürük, hırıltı, nefes darlığı, tekrarlayan bronşit ya da zatürre şikayetleri varsa dikkat. Doç. Bakan, bütün bu şikayetlerin hava yollarındaki yabancı cismin belirtisi olabileceğini belirtti. Bakan, “Bu rahatsızlığın diğer belirtileri akciğerde tıkanıklık, enfeksiyon, apse, ateş olabileceği gibi oyun oynarken ya da yemek yerken aniden başlayan kusmayla birlikte veya kusma olmaksızın öksürük krizi, boğulma, morarma (penetrasyon sendromu), öğürme, hırıltıdır” dedi .
ÖZELLİKLE 16 CİSİM
Doç. Dr. Vedat Bakan sıklıkla aspire edilen yabancı cisimlerin ise, ‘misket, boncuk, oyuncak parçası, düğme, taş, iğne, vida, takılar, kırtasiye malzemeleri (kalem ucu), kağıt gibi çocukların çevresinde kolay ulaşabileceği yabancı cisimler olduğunu kaydetti. Bunların yanısıra fındık-fıstık, çekirdek kabuklu yemiş, meyve, mısır, kemik ve kılçık da riskli ürünler arasında. Nefes borusuna kaçan cisimlerin uzmanlar tarafından çıkarılması gerektiğini ifade eden Bakan, “Bir yaşından küçük çocuklar için yüz ve gövde aşağı bakacak şekilde pozisyon verildikten sonra göğüs ve sırta arka arkaya yapılan hafif vuruşlarla yabancı cismin çıkması sağlanabilir” ifadelerini kullandı. Böyle bir vakaa anında ecil tıbbi yardım istenerek bir sağlık kuruluşuna müracaat edilmesi gerektiğini anlatan Doç. Dr. Vedat Bakan, kesin tedavinin ise bronkoskopi veya bükülebilir endoskop yardımıyla yabancı cismin çıkarılması şeklinde yapıldığını ifade etti.