Kardiyopulmoner arrest, otomatik eksternal defibrilatör, entübasyon, mekanik ventilator… Bu kadar karışık terimlerin kullanıldığı fakat aslında herkesin yapabileceği ilk yardım konusundan bahsedeceğim sizlere.
Yaşamla ölüm arasındaki ince bir çizgi, bir an, bir saniye… Resusitasyon ya da anladığımız dilde ‘yeniden canlandırma’.
3500 yıl öncesine dayanan yeniden canlandırmada, ağız içine sıcak hava üfleme, tokat atma, kırbaçlama, at üstünde koşturma gibi günümüz için komik fakat geçmişte uygun olduğu düşünülen yollar denenmiştir. Günümüzde bilim insanları en doğru canlandırma tekniklerini aramaya devam ediyorlar. 2010 yılında yayınlanan son resmi klavuz bunun en son örneğidir.
İlk yardım için doktor, hemşire, sağlık personeli olmanıza gerek yok. Duyarlı bir vatandas olmanız yeterli.
Peki siz bir vatandaş olarak ne yapabilirsiniz? Diyelim ki markete gittiniz ve bir kişinin yerde hareketsiz yattığını gördünüz! Ne yapmalı acaba? İlk olarak yerde yatan kişiyi hafifçe omzundan sarsarak seslenin; “Nasılsın, beni duyuyor musun?” . Yanıt varsa kişinin pozisyonu koruyun. Yanıt yoksa ve kişi solumuyorsa ilk olarak etraftan yardım isteyin. 112 acil sağlık hizmetlerine hemen haber verin.
Peki 112 personeli gelene kadar siz ne yapabilirsiniz? Hiç düşünmeden kalp masajına başlayın! Eskiden olsa hemen ağızdan ağıza ya da ağızdan buruna hava üfleyin demek durumundaydım, ama artık bu değişti. Kalp masajının, önem sırasına göre önceliği olduğu 2010 klavuzunda belirtildi. O nedenle siz, 112 ekibi gelene kadar, kalp masajı yaparak duran kalbin yerine kanın vücuda dağılmasını sağlayacaksınız!
Kalp masajını illa ki profesyonel eller yapmak zorunda değil. Her el hayat kurtarabilir! Peki bunu nasıl yapacaksınız?
Hastanın yanına diz çokün ve göğüs kafesinin alt yarısına sağ elinizin iç kısmını yerleştirin. Daha sonra sol elinizin iç kısmını sağ elinizin üzerine koyarak parmaklarınızı kenetleyin. Basıncın hastanın kaburgalarına uygulanmadığından emin olun. Ayrıca karın üst kısmına ve iman tahtası diye bilinen sternum kemiğinin alt ucuna baskı uygulamamalısınız. Hastanın göğsü üzerinde kollarınız dik durmalı. Sternumda 5 cm lik çöküntü oluşacak şekilde baskı uygulamalısınız. Kalp masajına dakikada en az 100 bası olacak şekilde profesyonel yardım gelene kadar devam etmelisiniz. Süre uzadıkca yorucu olacağı için kalp masajı 2-3 kişi tarafından dönüşümlü olarak yapılmalı. Ve mümkünse hiç ara vermemelisiniz.
Birkaç küçük bilgi ve biraz cesaret ile bir insanın hayatını kurtarabilirsiniz. Unutmayın ki bir insanı kurtaran bütün insanlığı kurtarmış sayılır. Sağlıklı ve mutlu günler dilerim.
