Türk Sanayici ve İş Adamları Vakfı Başkanı duayen başkan Veli Sarıtoprak, bundan böyle yazıları ile her Çarşamba Anadolu Gazetesi’nde Ankara’nın Patronlarını buluşturuyor. İlki 2 Ocak tarihli gazetede yayınlanan röportajda Sarıtoprak’ın konuğu Anadolu OSB’nin başkanı Hüseyin Kutsi Tuncay oldu. Tuncay’ı en son ASİAD’ın “Üniversite-İş Dünyası İşbirliği” panelinde son derece çarpıcı mesajlarını izlerken tweetlemiş ve haberimizde yer vermiştik.
VELİ SARITOPRAK: Öncelikle okurlarımıza kendinizi biraz tanıtır mısınız?
HÜSEYİN KUTSİ TUNCAY: 1956 yılında Ankara’da doğdum. İş hayatıma Makine Teknisyeni olarak başladım. 1984 yılında OSTİM’de iş ve inşaat makineleri alanında üretim yapan Anadolu İş Makineleri San. ve Tic. Ltd. Şti.’ni (ANİŞMAK) kurdum. Ankara – Temelli Sanayi Havzasındaki dört OSB’ den biri olan Anadolu OSB’nin kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanıyım. 2008 yılında kurulan Organize Sanayi Bölgeleri Derneği’nin (OSBDER) kurucularından ve Yönetim Kurulu Üyeleri arasındayım. Ayrıca; Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler, Serbest Meslek Mensupları ve Yöneticileri Vakfı (TOSYÖV) Mütevelli Heyeti Üyesiyim.
VELİ SARITOPRAK: Sayın Hüseyin Kutsi Tuncay, kurucusu olduğunuzu belirttiniz, pekiyi nasıl bir fikirle yola çıktınız? Böyle bir sanayi modeli nasıl gerçekleşti?
HÜSEYİN KUTSİ TUNCAY: “Anadolu OSB’yi kamu kaynağı kullanmadan bu noktalara getirdik”
Önce isterseniz okuyucularımıza OSB’ler hakkında kısaca bilgi vereyim.
OSB’ler bir diğer adıyla planlı sanayi şehirleridir, alan sınırları Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen ve sınırları içerisinde bütün hizmetleri bölgenin kendi imkanları ile verdiği kamusal yetkilere sahip bir yapıdır. Bir bakıma modern sanayi belediyeciliğinin yapıldığı yerlerde diyebiliriz. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı denetiminde, kanunun verdiği yetkilerle kendi işini kendi gören ama merkezi yönetimden de alması gereken hizmetleri alan, sürdürülebilir kalkınmanın ve sanayileşmenin temel dinamiği olarak işlevini sürdüren bir çeşit sanayi şehirleridir.
Memur ve Öğrenci şehri kimliğinde olan şehrimiz artık sanayi şehri olarak da anılmaya başlandı. Zira sanayileşme hızı açısından Ankara’mız ülkemizde 2. sırada yer alıyor ve bünyesinde bulundurduğu 9 tane OSB ile Türkiye’deki OSB yoğunluğu bakımından İstanbul’la birlikte 3. sırayı paylaşıyor.
Gelelim Bölgemizin kuruluşuna; 1996 yılında Ostim Sanayici ve İşadamları Derneği (OSİAD) yönetimine talip olduk. Yönetime geldikten hemen sonra kısa, orta ve uzun vadeli çalışma programları belirledik. Sivil toplum kuruluşları ekonomik işbirliği yapmadan üyelerini bir arada tutmakta zorlanıyor gerçeğinden hareketle 2 proje gerçekleştirdik: Birincisi; 98 ortaklı 178 Milyon TL sermayeli güç birliği Anonim Şirketi İkincisi; 20 mikro ölçekli firmayı bir araya getirerek kurduğumuz Sanayi Kooperatifi. Yaptığımız görev bölümünde ben ve arkadaşlarım Sanayi Kooperatifindeki göreve talip olduk ve o günün parasıyla 20 şer bin TL toplayarak başlanan proje 2002 yılına geldiğimizde büyüyerek OSB projesine dönüştü. OSİAD ve kurduğumuz iki tane Sanayi Kooperatifinin ortaklığı ile gerekli izin ve onayları alarak ANADOLU OSB’yi kurduk. Küçük tasarruflarla başlayan yolculuk bugüne geldiğimizde 250 milyon dolarlık bir proje haline geldi. Kamu kaynağı kullanmadan ve hiçbir mali destek almadan inandığımız projeye işletmeleri inandırmak bizim için büyük bir övünç kaynağı oldu. Anadolu OSB’nin başarısı işte burada yatıyor.
VELİ SARITOPRAK: Sayın Tuncay Kooperatifçilik zor, sancılı bir iştir. Siz bunu nasıl başardınız?
HÜSEYİN KUTSİ TUNCAY: Biraz önce de sözünü ettiğim gibi tek başına ya da birkaçımızın bir araya gelmesiyle büyüyebilmenin mümkün olmadığının farkındaydık, bu sorunu aşabilmek için kullanılacak en uygun model olarak kooperatif yöntemini benimsedik. Çok haklısınız, ülkemizde genel olarak baktığımızda kooperatiflerin imajı biraz alt seviyelerde, belki biraz çılgın bir fikirdi ancak biz beraber hareket etme kültürümüz ile bunun üstesinden geldik. Kooperatiflerin başarısının temelinde ortaklar ile kooperatif arasındaki ekonomik ve örgütsel ilişkiler yer alır. Ortaklarını tatmin edemeyen bir kooperatifin varlığını sürdürmesini beklemek mümkün değildir. Bu sebeple amaçlarımızı, ortaklarımızın beklentisine cevap verebilecek şekilde belirledik, ortaklarımızın da yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmesi ile geldiğimiz noktada araç olarak kullandığımız kooperatifler başarı ile yollarına devam ediyorlar.
VELİ SARITOPRAK: Sayın Başkan Bölgenin konumu ve gelinen son durumu hakkında bilgi verir misiniz?
HÜSEYİN KUTSİ TUNCAY: 410 hektar alan büyüklüğündeki Bölgemiz konum olarak; Ankara’nın batı gelişim aksında Ankara-Eskişehir Karayolu 40. Km’den 6 Km sağa tarafa ilerlediğimizde Malıköy-Alcı-Türkobası Mahalleleri sınırları içerisinde yer alan Temelli Sanayi Havzasının tam ortasında yer alıyor.
Küçük ölçekli işletmelerin orta ve büyük ölçekli işletmelere dönüşme sürecinde kuluçka merkezi olma hedefi ile 17 yıl önce tohumlarını attığımız Organize Sanayi Bölgesi serüvenimiz bugün geldiği noktada üretime geçen fabrikalar ve fabrikaların yarattığı istihdam haline dönüştü. Üretimde kalite, verimlilik, ihracatta öncülük, sürdürülebilir rekabet, ileri teknoloji ve istihdam misyonu ile temellerini attığımız Bölgemizde bugüne kadar Elektrik, Su, Doğalgaz, Haberleşme ve Ulaşım gibi altyapı yatırımlarını tamamladık.
Anadolu OSB, kurulduğu günden bugüne yakaladığı gelişme ivmesi ile ülkemizin en önemli yatırım merkezlerinden biri haline geldi. Yakalanan bu nokta, Bölgemizde yatırım yapan tüm sanayiciler ile burada görev yapan yönetimlerin birlikte yarattığı bir eser. Birlikte çalışmayı, tecrübeyi ve bilgiyi paylaşarak büyüttüğümüz Bölgemizde tamamlanan her proje daha büyük hedeflerin ortaya çıkmasını sağladı.
VELİ SARITOPRAK: İşsizlik ülkemizin başlıca sorunu. Anadolu OSB’nin üretime geçen fabrikaları ile istihdama verdiği katkıdan söz eder misiniz?
HÜSEYİN KUTSİ TUNCAY: İşsizlik en önemli ulusal sorunumuz. İşsizliği azaltma ve ortadan kaldırma, verimli istihdamı geliştirme görevi hiç şüphesiz girişimci işverenlerindir. Bu sebeple işletme sayısını artıracak bir seferberlik anlayışı ile geliştirdiğimiz bölgemizde dünyanın bugünkü acımasız rekabet ortamında görev yapan girişimcilere kucak açıyoruz. İstihdamı neden önemli buluyoruz? İşsiz kitlelerin artışı toplumsal barış ve istikrar açısından ciddi bir tehdit unsurudur. Bugün ekonomik istikrarı tehdit eden boyutlara ulaşan işsizlik ülkemizde en önemli sosyal sorunların odak noktasıdır. Ülke olarak uzun zamandır bu kavramlar arasında basit daire çiziyoruz. Bu sorunun önlenmesi de yine devlet desteklerinden genellikle mahrum kalan Organize Sanayi Bölgelerinden geçiyor. Örneğin Ankara’da Bölgemizin de içinde bulunduğu Temelli Sanayi Havzasında bulunan OSB’lerin dolması halinde en az 60 bin kişiye ve aileye istihdam sağlanacağı ön görülüyor. Bu istihdamın sağlanması ile bu kadar kişiye ayrılan sosyal yardım fonlarından kaynak ayrılmasına da gerek olmayacak ve bu kaynak yeni yatırım, üretim ve istihdam olarak geri dönecektir.
Biz 2002 yılında Anadolu OSB’yi kurduğumuzda 10 yıl içerisinde işletmeye geçişin planlamasını yapmıştık. Bugün geldiğimiz noktada planlarımızın hepsi uyguladık, Ağırlıklı olarak Makine Sanayi, Elektrik Sanayi, Demir-Çelik Sanayi, Gıda Sanayi ve Sağlık Hizmetleri sektörlerinde faaliyet gösteren yatırımcıdan oluşan Anadolu OSB’de üstyapı inşaatı tamamlanan 11 fabrikada üretime geçildi ve yaklaşık 500 kişiye istihdam sağlandı. Üretime geçme hazırlığında olan 41 fabrikanın ise üstyapı inşaatları çeşitli aşamalarda devam ediyor. Şimdi bu hayalin gerçekleşmeye başladığını görmek, daha şimdiden 500 kişiyi istihdam ederek 500 aileyi mutlu edebilmek tarifsiz bir gurur kaynağıdır. Bu başarı yatırımcılarımızın bize verdiği destek, güven ve inanç sayesinde gerçekleşti. Ben bugün bu inancı boşa çıkarmamanın kıvancını yaşıyorum.
VELİ SARITOPRAK: Sayın Başkan, Anadolu OSB’yi diğer OSB’lerden ayıran özellikler nelerdir?
HÜSEYİN KUTSİ TUNCAY: “Doğayla iç içe ve sosyal donatılarla dolu bir yatırım ve yaşam merkezi”
Anadolu OSB’yi sanayinin ve üretimin doğa ile iç içe olacağı şekilde tasarladık. Her geçen gün zorlaşan şehir hayatında, Anadolu OSB’de tamamen doğal bir hayat var. Bölgemiz içerisinde oluşturmaya devam ettiğimiz Sosyal Tesis ve Yaşam Alanlarımızda; yatırımcılarımıza, çalışanlara ve ailelerine, çevresi yeşil alanlarla örtülü Anadolu Göleti etrafında, kuş sesleri eşliğinde yürüyüş yapabilecekleri, bisikletlerine binebilecekleri, yeşil alanlarda bir araya gelerek yaratıcılıklarına olanak sağlayacak ve yoğun iş temposunun neden olduğu strese çözüm sağlayacak sosyal donatılarla dolu mekanlar sunuyoruz. Bölgemizi sanayi kenti çerçevesinde, kentsel gelişim sürecinin bir parçası görerek, toplumun doğaya olan özlemini gidermek, çevre bilincine ve tehlike altında olan ekolojik değerlere vurgu yaparak üretimin dışında da yaşanabilir bir sanayi kenti ortamı yaratarak ülkemizin modern yüzünü temsil etmeyi hedefledik. Bölge içerisindeki anayol kenarlarına ceviz ağaçları dikiyoruz, bu ağaçlar büyüdüğünde caddelerimiz birer şehir bulvarı görüntüsüne bürünecek. Daha şimdiden sosyal projelerimizle Türkiye’nin önde gelen Organize Sanayi Bölgelerine örnek oluyoruz.
“Sosyal projelerimizle örnek oluyoruz”
VELİ SARITOPRAK: Anadolu OSB’ nin çevresel projeleri ve yönetim binanız hakkında bilgi verir misiniz?
HÜSEYİN KUTSİ TUNCAY: Anadolu OSB, sadece yatırım merkezi değil aynı zamanda bir yaşam merkezi olacak. Türkiye’deki birçok OSB’den farklı olarak bir gölete sahibiz. Yağmurlu mevsimlerde biriken sularla oluşan ve yazları bataklık haline dönüşen, Tapu ve Kadastro da adı Uyuz Gölü olarak kayıtlı gölü, teknik araştırmalar ve projelendirme sonucu 2009 yılında yaptığımız gölet inşaatı sonrasında 70 bin metrekare büyüklüğünde Anadolu Göleti’ne dönüştürerek doğal hayata kazandırdık. Göletin çevresine çınar, ıhlamur, ladin, karaçam ve sedir gibi farklı cinslerde yaklaşık 6 bin fidan dikerek 120 bin metrekarelik alanda doğal yaşam alanı oluşturduk.
Modern çağı temsil eden projeler üreterek, Ankara’nın üretim devlerine ev sahipliği yapan Bölgemiz de, üretim ve istihdam sorumluluğu üstlenen yatırımcılarımıza yeni Yönetim Binamızda hizmet vermeye çok yakında başlayacağız. İleri teknolojiye olanak sağlayacak şekilde tasarlanan Yönetim ve Hizmet Binamız; Orta Doğu Teknik Üniversitesi akademik kadrosunun bilgi birikimleri ve deneyimlerinin bir eseri.
Mesleki Eğitim Tesisi, Sağlık Tesisi, Apart Otel, Yürüyüş-Koşu-Bisiklet Parkurları, Park ve Dinlenme Alanlarını içerisinde bulunduran 330 bin metrekare yüzölçümündeki Sosyal Tesis ve Yaşam Alanı Projesinin ilk inşaatı olan ve Anadolu Göletinin manzarasına da sahip olacak şekilde tasarlanan 2.850 metrekare büyüklüğündeki Yönetim ve Hizmet Binamız doğa ile iç içe ve çevreye duyarlı bir görüntü oluşturarak kullandığı malzeme ve renkle Cumhuriyetin sanayi hamlesini çağdaş bir mimari dille ele alıyor.
VELİ SARITOPRAK: Sayın Tuncay, Milli değerlerimize verdiğiniz önemden okurlarımıza biraz söz eder misiniz?
HÜSEYİN KUTSİ TUNCAY: “Tarihe tanıklık eden topraklarda üretim taarruzu başlattık”
Bölgemizin bir diğer özelliği de kurulduğu alanın tarihi değeri, bugün üzerinde sanayi bölgesi kurduğumuz bu topraklarda bundan 91 yıl önce Büyük Taarruz başlatılarak işgalci güçlerin Anadolu topraklarından çıkartılması sağlandı, şimdi biz bu kutsal topraklarda üretim taarruzu başlattık. Geçmişi burada yaşatmamız gerekiyordu. İlk iş olarak 2008 yılında Çanakkale Savaşlarında şehit olan 1.764 Ankaralı şehit’in anısına 50 bin metrekarelik alanda her bir şehit için badem ağacı dikerek bademlik alanı oluşturduk. Şuan yaklaşık 2 bin tane badem ağacımız var. Neden badem ağacını tercih ettik? Badem ağaçlarından 10. yıldan sonra yılda 1 milyon TL gelir bekliyoruz. Ekonomik geliri olan bir ağaç dikelim ve bu geliri de bir fonda biriktirelim ki işsizleri meslek edindirmeye yönelik eğitimler ve çıraklık eğitimleri için ileride açmayı planladığımız mesleki eğitim okulumuzun yapımında kullanalım ve bu ekonomi ile başka bir faydanın da desteklenmesini sağlamış olalım diye düşündük. Ayrıca 1.764 adet badem ağacı dikerek anılarını yaşattığımız Ankaralı şehitlerimiz için 2012 yılında da yine bölgemiz içerisinde bir Çanakkale Şehitleri Anıtı yaparak ve şehitlerin künyelerini o anıta kazıyarak isimlerini ölümsüzleştirdik. Bölgemiz yakınında bulunan tarihi Malıköy Tren İstasyon Müzesini ziyarete gelen her yaştan ziyaretçiler bölgemiz içerisindeki anıtı görmek istiyorlar. Anıtın ziyaretçileri arasında bazen şehitlerin yakınları da oluyor. Gelip atalarının, dedelerinin isimlerini arıyorlar anıtın üzerinde. Şehitlerimize olan manevi borcumuzu asla ödeyemeyiz ancak bu şekilde onlara olan minnet ve şükran duygularımızı ifade ediyoruz. Caddelerimize adlarını verirken de aklımızda hep milli değerlerimiz vardı; Gelibolu, Sakarya, Dumlupınar, 30 Ağustos, 29 Ekim Caddeleri…
“Gelecek nesillere hizmet etmenin yanı sıra geçmişimizi de unutmadık”
VELİ SARITOPRAK: Sayın Başkan OSBDER hakkında biraz bilgi verir misiniz? Hangi ihtiyaçtan nasıl doğdu? Son olarak da OSB’lerin sorunları ve çözüm önerileri konusunda görüşlerinizi açıklar mısınız?
HÜSEYİN KUTSİ TUNCAY: Organize Sanayi Bölgeleri Derneği’ni (OSBDER) üye OSB’lerin ortak sorunlarına çözüm aramak, onların başarılarının artması için gerekli olabilecek araştırmalar yapmak, değişen ve gelişen ülke ve dünya koşullarında yapılan ve yapılması gereken idari, mali, hukuki düzenlemelere görüş oluşturmak ve çeşitli konularda destek hizmetler verebilmek üzere 2008 yılında kurduk. Kuruluşundan buyana geçen süre içerisinde, OSBDER olarak planlı sanayileşmenin ve ulusal sanayinin temel dinamiği olan OSB’lerin ve OSB’lerde bulunan sanayicinin takdirini kazanarak ortak sesleri, temsilcisi olduk, olmaya devam ediyoruz.
Ülkemizdeki ve Bölgemizdeki sorunların detayına girmek istemiyorum ancak ana sorun ÜRETİMSİZLİK ve bu sorun hayatın her alanında var. İSTİHDAM artırıcı üretime dayalı politikalar geliştirilirken çalışarak kazanmanın kutsallığını topluma yeniden kabul ettirmeliyiz.
