PwC Türkiye İnsan Kaynakları Danışmanlığı tarafından 91 kurumun katılımıyla hazırlanan “9. Başlangıç Ücretleri ve Yan Haklar Araştırması” sonuçlarına göre hukuk, proje yönetimi ve Ar-Ge en yüksek ücretleri alırken, bilgi işlem, mali işler & finans, muhasebe ve satın alma fonksiyonları, son 5 yılın verileri incelendiğinde yükselen ücret değerleriyle öne çıkıyor.
PwC Türkiye’nin gerçekleştirdiği “9. Başlangıç Ücretleri ve Yan Haklar Araştırması”na göre 2013 yılında ücret artış oranları %8 civarında gerçekleşti. 2013 yılı ücret artışları yüksek oranda %5-8 aralığında yoğunlaşırken, kurumların %32’si %8-10 arasında artış gerçekleştirdi. 2013 ücret artışları, 2011 ve özellikle de 2012 yıllarındaki %10-15 aralığındaki oranın da gerisinde kaldı.
2013 ücret skalaları medyan değerlerini incelediğinde 2012 yılına benzer şekilde, hukuk, proje yönetimi ve Ar-Ge’nin en yüksek ücretleri aldığı görülüyor. Çağrı merkezi ve halkla ilişkiler ise en düşük medyan değerine sahip iki fonksiyon. Ayrıca bilgi işlem, mali işler & finans, muhasebe ve satın alma fonksiyonları, son 5 yılın verileri incelendiğinde yükselen ücret değerleriyle öne çıkıyor.
PwC Türkiye’nin gerçekleştirdiği “9. Başlangıç Ücretleri ve Yan Haklar Araştırması”na göre pazarlama ve satış gibi yeni mezunların en yoğun ilgi gösterdiği fonksiyonlarda son 5 yıllık veriler incelendiğinde küçük artışlar ve azalışlar göze çarpıyor.
Öne Çıkan Sonuçlar
İş hayatına yeni başlayacak kişilere ve işverenlere hangi sektörde ve hangi fonksiyonlarda ücretlerin ne seviyede olduğu konusunda ışık tutmayı amaçlayan PwC “9. Başlangıç Ücretleri ve Yan Haklar Araştırması”nın yöneticisi PwC Türkiye İK Danışmanlığı Kıdemli Müdürü Murat Karakaş öne çıkan diğer sonuçları şöyle özetliyor:
• 1980 sonrası doğumlu çalışanların oranı ortalama %40’lar civarında. Bu oran, bilişim & teknoloji ve sigorta sektörlerinde ortalama %50’nin üzerine çıkarken, otomotiv ve gıda sektörlerinde %30’un altında düşüyor. Kurumların %60’ı 2013 yılında başlangıç seviyesinde işe alım yapmayı planlıyor.
• İşgücü devir oranları sigorta, hızlı tüketim malları üretimi, perakende ve danışmanlık sektörlerinde %10’dan fazla ve genel ortalamanın üzerinde.
• Kurumların ücret yapısını incelendiğinde, her 10 kurumdan 9’unun brüt maaş sistemi uyguladığı ve genel olarak yılda 12 maaş verdikleri ortaya çıkıyor.
• Yeni nesil çalışanların en fazla ilgisini çeken ‘evden çalışma uygulaması” kurumlar arasında yaygın değil. ‘Esnek çalışma saatleri’ uygulaması ise oldukça yaygın ve %21 oranında uygulandığı görülüyor.
• ‘Fazla mesai uygulaması’ kurumların yüzde 50’si tarafından uygulanıyor. ‘Ücretli izin politikası’, ‘doğum ve evlilik izni’ gibi uygulamalarda ise kurumlar genel olarak kanunda belirtilen süreleri baz alıyor.
• Fonksiyonlarda mevcut başlangıç seviyesi çalışanların aldıkları yıllık toplam baz maaşların genel olarak kurumların beyan ettikleri ücret skalalarının minimum değerlerine daha yakın olduğu görülüyor.
• Yabancı ve ortak girişim sermayeli kurumlarda ücret seviyesinin yerli kurumlara göre bir miktar yüksek olduğu görülüyor. Bununla birlikte, ciro artışı da genel olarak ücret artışını beraberinde getiriyor.
Raporu değerlendiren PwC Türkiye İK Danışmanlığı Kıdemli Müdürü Murat Karakaş, şunları söyledi: “Çalışma hayatındaki Y kuşağı oranı duraklama dönemine gelmiş olsa da doğal olarak her sene artış gösteriyor. Yine doğal akışa bağlı olarak 10-15 yıl içerisinde orta ve üst kademe yöneticiler içerisinde ağırlıkları da hissedilir dereceye ulaşacak. İş hayatındaki tecrübeleri arttıkça beklentilerinde değişiklik ve kurumsal bakış açısı yaklaşımı artışı olsa da daha önceki kuşaklarla olan farklılıkları devam edecek. O nedenle baz maaş dışındaki Toplam Ücret Paketi bileşenleri de önemini gitgide arttırıyor, İnsan Kaynakları profesyonelleri bu alanda fark yaratabilecek uygulamaları düşünüyorlar. O nedenle; bu araştırmamızda yer verildiği üzere baz maaş dışındaki uygulamalar açısından neler yapılabilir, pakete neler dahil edilebilir ve en önemlisi bunu yaparken hedef kitlemiz olan adaylar ve çalışanlarımızın beklentilerini anlayarak kaynaklarımız en etkin şekilde nasıl kullanılabilir sorularına yanıt vermek gerekiyor. Özetle kurumların çalışanlarını dinleyip anlayarak, hem maddi hem de manevi olarak ihtiyaçlarından haberdar olmaları gerekiyor. Bu anlamda, bu sene 9.’sunu yaptığımız araştırmamızın, kurumlara insan yönetiminde daha doğru ve yararlı uygulamalar için yol gösterici bir kaynak olacağını umuyoruz.”
