Dünyanın gelişmiş ülkelerindeki iş güvenliği standartlarını belirleyen İLO Sözleşmesi’nin Türkiye’nin gündemine alınması girişiminden büyük bir memnuniyet duyduklarını belirten Türkiye İMSAD Başkanı Dündar Yetişener, “Üniversiteler, sivil toplum kuruluşları, ilgili tüm kamu kurum ve kuruluşlarıyla birlikte, İLO Sözleşmesi’nin sağlayacağı tüm disiplinlerin ülkemizde hayata geçmesi için Türkiye İMSAD olarak gereken her türlü işbirliğine hazırız” dedi.
Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği’nin (Türkiye İMSAD) yılda dört kez düzenlediği ‘Ekonomi Toplantıları’nın üçüncüsünde ‘Siyaset ve Ekonomi Nereye Gidiyor?’ konusu gündeme taşındı. Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Dündar Yetişener‘in ‘İş Sağlığı ve İş Güvenliği’ konusunu irdelediği toplantıda, Türkiye ekonomisi, inşaat ve inşaat malzemeleri sektörlerine ilişkin son verilerin yer aldığı ‘2014 Eylül Aylık Sektörel Rapor’u paylaşıldı.
Türkiye inşaat malzemesi sektörünün önde gelen sanayici üyelerinin katıldığı toplantıya konuk konuşmacı olarak katılan Gazeteci-Yazar Meliha Okur’un ‘Ortadoğu’nun Geleceği ve Yeni Kaynak Paylaşımı’ konulu sunumunun ardından, Türkiye İMSAD Ekonomi Danışmanları Prof. Dr. Kerem Alkin ve Dr. Can Fuat Gürlesel, dünya ve Türkiye ekonomisi ile inşaat ve inşaat malzemesi sektörlerine ilişkin gelecek beklentilerini anlattılar.
Yetişener: “İLO Sözleşmesi’nin hayata geçmesi için Türkiye İMSAD işbirliğine hazırdır.”
Türkiye İMSAD Başkanı Dündar Yetişener, Soma’da 301 madencinin yası bitmeden İstanbul’da önceki gün inşaatta çalışan 10 işçinin hayatını kaybettiği iş kazasını sektör olarak büyük üzüntü ile karşıladıklarını belirterek başladığı konuşmasında, “Soma’dan sonra ülke olarak büyük acı duyduğumuz bu elim inşaat kazasında yaşamını yitiren tüm işçilerimize Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı dilerim” dedi. Üretimde sürekliliğin ancak iş sağlığı ve iş güvenliği ile sağlanabileceğini vurgulayan Dündar Yetişener, sözlerine şöyle devam etti:
“İnsan yaşamını ve sağlığını önceliğe alan ve iş güvenliği konusunda yüksek bir sahiplenme birlikteliği kurularak, sürdürülebilir süreçlerin oluşturulması bugün ülke olarak en öncelikli gündemimiz olmak durumundadır. Dünyanın gelişmiş ülkelerindeki iş güvenliği standartlarını belirleyen İLO Sözleşmesi’nin Türkiye’nin gündemine alması girişiminden büyük bir memnuniyet duyuyoruz. Üniversiteler, sivil toplum kuruluşları olarak bizler, ilgili tüm kamu kurum ve kuruluşlarıyla birlikte, İLO Sözleşmesi’nin getirdiği tüm disiplinlerin ülkemizde hayata geçmesi için gereken her türlü işbirliğine Türkiye İMSAD olarak hazır olduğumuzu belirtmek isterim.”
Okur: “Yeni yüzyılın ilk 15 yılı ‘kaos’ dönemiydi, ikinci 15 yıl ise ‘kaynak paylaşımı’ dönemi olacak.”
Gazeteci Yazar Meliha Okur da toplantıda yaptığı konuşmada, küresel dünyanın ekonomide halen likidite krizini aşmaya çalıştığını belirtti. Bu dönemde Türkiye’nin de bol likiditeden gelen parayı yönetmeye çalıştığına işaret eden Meliha Okur, dünyada yeni yüzyılın ilk 15 yılını ‘kaos’, ikinci 15 yılını ise ‘kaynak paylaşımı’ dönemi olarak nitelendirdi. Okur konuşmasında, “içinde yaşadığımız bölgede kartlar yeniden karılırken gelecekte neler olacak? Küresel likidite nereye gidecek ve kapitalizm yolunu nasıl çizecek? Türkiye ekonomide ve siyasette yeniyi nasıl oluşturacak?” konularını irdeledi.
Dr. Can Gürlesel: “Yüksek jeopolitik risklerin yaşandığı bir süreçten geçiyoruz.”
Türkiye İMSAD Ekonomi Danışmanı Dr. Can Fuat Gürlesel de konuşmasında, ekonomide 2014 yılı beklentilerini etkileyecek koşulları anlattı. Dr. Gürlesel, konuyla ilgili olarak şu değerlendirmeyi yaptı:
“Küresel ekonomi koşulları arasında önemli belirleyicilerden biri olan FED’in faiz belirleme sürecine yaklaşıldığı bir dönemdeyiz. Avrupa’da inşaat sektöründe büyümedeki yavaşlama ile birlikte Avrupa Merkez Bankası’nın yeni parasal genişleme önlemleri ekonominin bir diğer gündem konusu. Bölgemizde, yüksek jeopolitik risklerin yaşandığı bir süreçten geçiyoruz. Öte yandan Türkiye’nin cari açığını kontrol altında tutması önemli. Enflasyon ise artış eğilimini sürdürüyor. Yatırım yapılabilir ülke konumunu koruyan Türkiye, kredi notlarını muhafaza etmeye çalışılıyor. Ekonomi yönetiminin değişmemesi ile de ihtiyatlı uyum devam etmekte. İç talep kontrol altında tutuluyor ve Merkez Bankası sıkı para politikasını sürdürüyor. Faiz indirimlerinde ise sona yaklaşıldı.”
Ekonomide büyüme yavaşladı
Türkiye İMSAD Ekonomi Danışmanı Dr. Can Gürlesel, 2014 Eylül Aylık Sektörel Rapor’u verilerine dayanarak, 2014’ün ilk yarıyıl verilerini ve yılsonu öngörülerini değerlendirdi. Ekonomide büyümenin yavaşladığını ve 2014 yılın ikinci çeyrek dönemindeki iyimserliğin büyümeyi desteklemediğini belirten Gürlesel’in verdiği bilgiye göre, Eylül 2014 itibariyle ekonomide büyüme beklentisi yüzde 3-3,5 düzeyinde. İnşaat sektöründeki büyüme beklentisi yüzde 3,5-4,5 olurken, inşaat malzemeleri sanayi üretimindeki büyüme beklentisi ise yüzde 5-5,5 seviyesinde bulunuyor.
İç talebi yavaşlatma önlemleri ikinci yarıda etkili oldu
İç talebi yavaşlatma önlemlerinin, yılın ikinci çeyrek döneminden itibaren etkili olduğunu belirten Dr. Can Gürlesel, “inşaat sektöründe de büyüme yavaşladı. Kamu inşaat harcamaları bu yıl beklendiği gibi önemli ölçüde durağanlaştı. Özel sektör inşaat harcamalarında büyüme hala beklenen düzeyde değil. Özel sektör inşaat harcamaları büyümesindeki sınırlı performansın nedeni ise zayıflayan iç talepten kaynaklandı.“
İnşaat malzemelerinde ihracatın yavaşlamasının üç nedeni
İnşaat malzemeleri sektöründe ihracatta artışının yavaşladığına dikkati çeken Dr. Can Fuat Gürlesel, bunun üç nedeni ise şöyle açıkladı: “Müteahhitlik hizmetleri bu yılın ilk yarısında geriledi. Öte yandan AB‘de inşaat sektöründe büyüme ivme kaybediyor ve komşu ülkelere ihracatımızda gerileme var. İnşaat malzemeleri sanayi üretiminde de iç ve dış talepteki sınırlanmaya bağlı olarak yılın ikinci çeyrek döneminde büyümenin yavaşladığını görüyoruz.”
2014 yılının ilk yarısında (Ocak-Haziran) inşaat sektörünün 3,8 oranında büyüdüğünü, aynı dönemde kamu inşaat harcamalarındaki büyümenin 4,8, özel sektör inşaat harcamalarının ise 4,4 olarak gerçekleştiğini belirten Dr. Gürlesel, 28,8 milyon TL’si kamu ve 41,7 milyon TL’si özel sektör olmak üzere Türkiye’nin 2014’ün ilk yarısında gerçekleşen inşaat harcamalarının toplam tutarının 70,5 milyon TL olarak gerçekleştiğini belirtti.
İlk yarıyıl malzeme ihracatı yüzde 3 artışla 12,7 milyar dolar oldu
İhracat artışında yavaşlamayla birlikte 2014 Ocak-Temmuz verilerine göre, inşaat malzemesi ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3 oranında artarak 12,7 milyar dolar oldu. İnşaat malzemeleri ithalatı ise aynı dönemde yüzde 11,5 oranında azaldı ve 5,4 milyar dolara geriledi. Böylece, inşaat malzemelerinde ihracatın ithalatı karşılama oranında yılın ilk aylarından itibaren başlayan gerileme süreci devam etti.
Mısır, İran ve BAE’ye inşaat malzemesi ihracatında patlama yaşandı
Türkiye İMSAD’ın Eylül Aylık Sektörel Raporu’nda, inşaat malzemesi ihracatının gerçekleştiği 20 ülke sıralamasında dikkati çeken bir değişim yaşandı. 2014’ün Ocak-Temmuz dönemini kapsayan yılın ilk 7 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine göre Türkiye’nin; Mısır, İran ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) gerçekleştirdiği inşaat malzemesi ihracatında patlama yaşandı.
Buna göre, Türkiye’nin Mısır’a gerçekleştirdiği ihracat yılın ilk 7 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 87 oranında artarak 278,6 milyon dolara, İran’a yapılan ihracat yüzde 61,3 oranında artarak 412,1 milyon dolara, BAE’ye yapılan ihracat ise yüzde 32,2 oranında artarak 521,7 milyon dolara yükseldi. Bu ülkeleri sırasıyla; yüzde 29 artışla İngiltere, yüzde 24 artışla Romanya, yüzde 20,9 artışla Gürcistan, yüzde 16,6 artışla Almanya, yüzde 16,3 artışla İsrail, yüzde 14,5 artışla Türkmenistan, yüzde 11,3 artışla Bulgaristan ve yüzde 6,1 artışla Yemen izledi.
Üretimi artan inşaat malzemeleri
2014 Ocak-Haziran döneminde inşaat malzemeleri sanayi üretiminde büyüme görülen başlıca alt sektörler ise; yüzde 34 büyüme ile duvar kağıdı, yüzde 26 ile metalden kapı pencere, yüzde 23 ile parke-yer döşemeleri, yüzde 16 ile boya, vernik ve benzeri kaplayıcı maddeler, yüzde 14 ile elektrikli aydınlatma ekipleri ve yüzde 12 ile kireç-alçı üretiminde görüldü. Üretimi gerileyen alt sektörlerin başında ise yüzde 28,4 ile soğutma ve havalandırma ürünleri geldi.
İlk yarıda alınan konut yapı ruhsatlarında yüzde 35 artış oldu
Türkiye İMSAD Eylül Sektörel Eylül raporuna göre, 2014’ün ilk yarısında (Ocak-Haziran) alınan yapı ruhsatlarında yüzde 35 oranında artış görüldü. Buna göre, ilk yarıda alınan yapı ruhsatı toplam 112,6 milyon metrekare oldu. Bunun 84 milyon metrekaresini konut ruhsatları oluştururken, 28,6 metrekaresi konut dışı yapı ruhsatları oluşturdu.
Konut satışları ilk yarıda yüzde 7,8 geriledi
Raporda yer alan verilere göre, 2014 Ocak-Haziran dönemini kapsayan 6 ayda, konut satışları ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,8 oranında geriledi. Birinci el konut satışlarındaki gerileme yüzde 4,2 olurken, ikinci el konut satışlarındaki gerileme yüzde 10,6, ipotekli konut satışları ise yüzde 32,4 oranında geriledi. Buna karşın yabancılara konut satışında yüzde 62,5 ile dikkati çeken bir artış gerçekleşti.
