TÜKSİAD Başkanı Hüsamettin Karaman’ın ev sahipliğinde gerçekleşen basın kahvaltısında, son dönemde finansal piyasalarda yaşanan gelişmelerin kuruyemiş sektörü üzerindeki etkileri, artan kuruyemiş fiyatları, Çin’den yüksek oranda ithal edilen ay çekirdeği konu başlıkları masaya yatırıldı.TÜKSİAD’ın faaliyet alanlarından bahsederek açılış konuşmasını yapan Başkan Hüsamettin Karaman “2008 yılında senelerce bir çatı altında toplanmamış olan kuruyemiş sanayinin ortak sesi olmak amacıyla kuruldu. TÜKSİAD, hâlihazırda 200 üyesiyle, 7 milyar dolarlık ticaret hacmine sahip olan kuruyemiş sektörünü temsil eden tek sivil toplum kuruluşu hâline geldi. Biz TÜKSİAD olarak sektörümüzün ortak sesini ilgili kurum ve kuruluşlarla paylaşmaya, kamu ile ilişkilerimizi özenle geliştirmeye, ürünlerimizin yoğun yetiştirildiği bölgelerdeki aktörlerle işbirliğimizi geliştirip bu işbirliklerini somut projelere dönüştürmeye her zaman önem veriyoruz” ifadelerini kullandı.
Artam kur fiyatları kuruyemişe yansıdı
Son dönemde finansal piyasalarda yaşanan gelişmelerin kuruyemiş sektörü üzerindeki etkileri ve artan kuruyemiş fiyatlarına dair açıklamalarda bulunan Hüsamettin Karaman şunları söyledi: “Birlik, beraberlik ve huzurla geçmesini dilediğimiz aşure ayının da gelmesiyle, kuruyemiş fiyatları tekrar gündeme geldi. Yüksek oranlarda ithal ettiğimiz ve aşurenin olmazsa olmaz ürünlerinden ceviz ve badem fiyatlarının da artan kur oranlarından etkilendiği bir gerçektir. Dolar ile ithal edilen bu ürünlerin iç pazarda TL ile satışa sürülmesi bu ürünler için zammı da beraberinde getirdi.”
Gümrük vergilerinde düşüş yaşandı
TÜKSİAD’ın yıllardır kuruyemişte kaçakçılığın önüne geçmek amacıyla ithalat vergi oranlarının düşürülmesi için çabaladığını anlatan Karaman, çabaların karşılığını aldıklarını söyleyerek “Geçen yıl aralık ayında kabuklu kabuksuz badem ve ceviz ithalatında %43,2 den %15 e; kaju ithalatında uygulanan gümrük vergisi oranı da %30 dan %10 a düşürülmüştür. Ancak, haziran ayı itibariyle yürürlüğe giren ABD menşeli badem, ceviz ithalatında %20 olan ek gümrük vergi oranıyla birlikte ithalat vergi oranlarının bu ürünler için %35 oranına tekrar yükselmiştir. TÜKSİAD olarak Amerika’dan yüksek oranda ithal edilen badem ve ceviz için getirilen yüksek gümrük vergisi oranlarının ülkemize bu ürünlerin yeniden kaçak girmesine ve kayıt dışı olarak piyasaya sunulmasına neden olacağını öngörmekteyiz. Bu durum, sektördeki rekabet ortamını bozmakta olup ve aynı zamanda kayıt dışı olarak piyasaya sunulan ürünler gerekli denetimlerden geçmediğinden toplum sağlığı için de risk oluşturmaktadır” dedi.
Yerli üretime rağmen Çin malı tercih ediliyor
Çin’den ithal edilen ay çekirdeği miktarının yerli üretime olumsuz etkileri olduğunu da aktaran Hüsamettin Karaman “Çin’de üretilen ay çekirdeği ithalatı 2018’in ilk 7 ayında oran yaklaşık 62 bin tona yaklaşarak 75 milyon dolar ile iç pazarda yer buldu. Bu durum Türkiye’deki yerli ay çekirdeği üretiminde ve tüketiminde önemli oranda düşüşe neden oldu. Yerli ay çekirdeğin fiyatı siyah Çin çekirdeğinin fiyatının yarısından düşük olmasına rağmen tüketici, ithal edilen Çin çekirdeğini tercih etmektedir.”
Tarımsal üretimde kalite verimlilik ön planda tutulmalı
“Ay çekirdeğinde artan gözetim fiyatı uygulaması, aynı zamanda ülkeye yasadışı yollardan giren ay çekirdeği miktarı artışını da beraberinde getirdi” diyen Karaman sözlerine şunları ekledi: “TÜKSİAD olarak, yerli ay çekirdeği üretimindeki düşüşün ve yüksek ithalat oranlarının yerli üretici üzerindeki olumsuz etkilerin azaltılması için; iş birliği yapılmalı. Tarım Bakanlığımızın Ziraat Odaları ve ilgili kurum ve kuruluşlarla koordineli olarak başlatacağı tohum temini çalışmaları, tohum ıslahı ve üretiminin faydalı olacağını düşünmekteyiz. Ay çekirdeği için artacak gümrük vergilerinin ise; çekirdeğin kaçak yollarla ülkeye getirilmesine neden olacağını öngörmekteyiz. Türk Lirası’nın değer kaybetmesinin ihracatı destekleyici etkisi tartışılırken, çerezlik ay çekirdeğinin iç pazarın yansıra ve dış pazardaki rekabet gücünü artırmak için tarımsal üretimde kalite, verimlilik ve çeşitlilik artışının, ürünlerin standart hâle getirilmesinin, gerçek üreticinin maliyetlerini düşürmenin yerli ay çekirdeği tüketimini artıracağını düşünmekteyiz.”
