Yeni hazırlanan Bireysel Emeklilik Yönetmelik Taslağı, 18 yaş altındakiler için bireysel emeklilik hesabı açılabilmesini öngörüyor. Bu yaş grubunda yaklaşık 23 milyon kişi olduğunu hatırlatan AvivaSA CEO’su Meral Eredenk Kurdaş, taslağın yürürlüğe girmesiyle çocuklarda ve gençlerde tasarruf bilincinin gelişeceğini, bu durumun da Türkiye’nin tasarruf açığının daraltılmasına katkı sağlayacağını söyledi.
31 Ekim Dünya Tasarruf Günü nedeniyle Bireysel Emeklilik Yönetmelik Taslağı ile bireysel emeklilik sektöründe yaşanacak gelişmeye yönelik açıklama yapan AvivaSA CEO’su Meral Eredenk Kurdaş, 18 yaş altı çocuk ve gençlerde tasarruf bilincinin gelişmesinde taslağın önemli bir rol oynayacağına vurgu yaptı. Türkiye’de 18 yaş altı 23 milyonluk nüfusun bulunduğunu belirten Eredenk Kurdaş, gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında tasarruf oranlarının oldukça düşük seviyelerde yer aldığı Türkiye’de, taslağın tasarruf açığının daraltılmasına da katkı sağlayacağını ifade etti.
18 yaş altındakiler için bireysel emeklilik hesabı açılabilmesinin önünü açması beklenen yeni Bireysel Emeklilik Yönetmelik Taslağı sayesinde yüksek oranlarda katkı payı ödemek isteyen ancak en fazla brüt asgari ücret üzerinden devlet katkısı alabilenler, aile üyeleri için ayrı hesap açarak devlet katkısından daha fazla faydalanabilecekler.
Potansiyel BES katılımcı sayısı Türkiye’nin toplam nüfusuna ulaşacak
Çocuk ve gençlerin tasarrufları artırmadaki önemine değinen Eredenk Kurdaş,”TÜİK nüfus projeksiyonlarına göre 2014 yılsonu itibarıyla; Türkiye’de 18 yaş altında; 11 milyonu kız, 12 milyonu erkek olmak üzere toplam 23 milyon çocuk ve genç nüfusu var. BES’in toplam nüfusa penetrasyonu %6,5. 18 yaş üstü nüfusa penetrasyonu ise %9,3. Yönetmelik taslağı kapsamında belirtildiği üzere, 18 yaş altı nüfusun da sisteme katılmasıyla birlikte, potansiyel BES katılımcı sayısı Türkiye’nin toplam nüfusuna ulaşacak. Böylece çocuklar ve gençler için de bir tasarruf bilinci oluşturularak, geleceğe önemli bir yatırımın önü açılacak. Gençler geleceğe umutla bakabilecek” dedi.
Çalışan kadın, tasarruf yapma eğiliminde
Avivasa CEO’su Meral Eredenk Kurdaş, hane halkı finansal planlamasında kadınların etkisinin artmasıyla birlikte, ailelerin çocukları için daha fazla tasarruf yapabildiklerine dikkat çekti ve sözlerine şöyle devam etti; “TÜİK’in İstatistiklerle Kadın 2014 raporuna göre; istihdama katılım erkeklerde %65,2, kadınlarda %27,1 olmasına rağmen, kadınların BES fon büyüklüğündeki payı %42,5 olmuştur. Bu rakamlar, BES’in kadınları tasarrufa yönlendirdiğini ve kadınların tasarruflarını yönlendirirken tercih ettikleri araç olduğunu da ortaya koyuyor. Bu anlamda BES, kadınların yaşam standartlarını koruması açısından da önem kazanıyor. Kadınların finansal okuryazarlığının artırılmasını çok önemli buluyoruz.”
Çocuk sahibi olmanın tüketimi artırdığına vurgu yapan ancak ailelerin çocukları doğduktan sonra tasarruf ihtiyaçlarının da arttığını belirten Eredenk Kurdaş, çocuk sahibi olan ailelerin hemen bir tasarruf hesabı açtıklarını ya da hayat sigortası başlattıklarını ve düzenli olarak kenara belli bir miktar para ayırdıklarını ifade etti.
“Tasarrufu teşvik açısından Türkiye’nin hala bir hayli yol kat etmesi gerekiyor”
Gelişmiş ülkelerde Bireysel Emeklilik Yönetmelik Taslağı’na ilişkin iyi örneklerin de bulunduğunu belirten Eredenk Kurdaş, “Britanya’da 2005 Ocak ayında başlatılan Child Trust Fund (CTF) isimli program ile devlet tasarruf sahibine destek veriyor. CTF; bireylerin tasarrufun ve yatırımın faydalarını anlamalarına yardımcı olurken mali eğitimlerine katkı sağlıyor. Bu sayede ebeveynler ve çocuklar tasarruf alışkanlığı ediniyor ve tüm çocuklar yetişkin hayatına maddi birikimle başlıyor. 18 yaşından önce fondaki paraların çekilemediği sistemde, 18 yaş sonrasında çekilen miktarlar da vergiden muaf tutuluyor” dedi.
ABD’nin ise tüm gelir düzeylerinden ailelere, çocuklarının ve akrabalarının yükseköğretime devamı için bir kenarda para biriktirmelerinde yardımcı olmasını sağlayan Şartlı Okul Ödeme Planlarını (Qualified Tuition Plans) hayata geçirdiğini ifade eden Eredenk Kurdaş, “Tasarrufu özendirmek amacıyla ABD’de başka önlemler de alındı. Örneğin, çalışmayan eş için oluşturulan, çocukların eğitimi için kurulan fonların kazancından vergi alınmadı. Para yönetimini öğrenmek için, orta öğrenim sınıflarında “yatırım ve tasarruf kulüpleri” kurulması özendirildi ve öğrencilerin biriktirdiği her ABD dolarına, değişik miktarlarda teşvik verildi. Tasarrufu teşvik açısından Türkiye’nin hala bir hayli yol kat etmesi gerekiyor” dedi.
KUTU
2014 sonu, BES araştırması
- 18-56 yaş arası nüfus yaklaşık olarak 44 milyon. (22 milyon erkek, 22 milyon kadın)
- 56 yaş üstü nüfus yaklaşık olarak 11 milyon. (5 milyon erkek, 6 milyon kadın)
TÜİK Nüfus projeksiyonları
- BES’e dahil olan katılımcıların fon büyüklükleri meslekleri detayında incelendiğinde %16,0’lık bir kısım ev hanımlarının fon büyüklüğünden oluşuyor.
BES Gelişim Raporu, EGM, 2014
- Katılımcılara ait toplam fon büyüklüğünün %57,5’ine erkek, %42,5’ine kadın katılımcılar sahip.
BES Gelişim Raporu, EGM, 2014
