Visa Europe tarafından dört yıl önce hayata geçirilen ‘Paramı Yönetebiliyorum’ projesinde 23 bin genç finansal okuryazarlık konusunda eğitim aldı. Bütçe, harcama, tasarruf ve enflasyon gibi başlıklarda verilen eğitimlerin ardından gençlerin yaptıkları bütçeye sadık kalma oranı yüzde 83’e, enflasyon etkisini hesap edebilenlerin oranı ise iki katına çıktı.
Türkiye’de gençlere finansal okuryazarlık kazandırmak amacıyla 2009 yılında Visa Europe tarafından hayata geçirilen ‘Paramı Yönetebiliyorum’ projesi dördüncü yılını tamamladı. Dört yılda 23 bin kişinin yüz yüze eğitim aldığı projenin başarısını ölçümleyebilmek amacıyla 2013 etki analizi araştırması gerçekleşti. Analize göre, gençlerin yaptıkları bütçeye sadık kalma oranı yüzde 56’dan yüzde 83’e yükselirken, enflasyon etkisini hesap edebilenlerin oranı eğitim sonrasında iki katına çıkarak yüzde 60 oldu.
Visa Europe ve 22 üye bankasının desteği ile T.C. Kalkınma Bakanlığı, UNDP ve Habitat Kalkınma ve Yönetişim Derneği ortaklığında yürütülen Paramı Yönetebiliyorum Projesi’nin 2013 Etki Analizi Sonuçları Visa Europe Bölge Genel Müdürü Berna Ülman, Visa Europe Türkiye Ülke Müdürü Merve Tezel ve Infakto Research Workshop Kurucu Ortağı Dr. Emre Erdoğan’ın katılımı ile düzenlenen toplantı ile kamuoyuna duyuruldu.
Eğitimin gençlere finansal konularda teorik bilgilerin yanı sıra bu bilgileri hayata geçirmeleri konusunda da yol gösterdiğini belirten Berna Ülman; “Finansal okuryazarlığın yüksek olduğu toplumlarda bireyler, devletin ekonomi politikalarını daha iyi şekilde anlamlandırıyor. Finansal okuryazar bireylerden oluşan bir toplumda ekonomi daha iyi işlerken, istikrar artıyor” dedi.
Visa Europe Türkiye Ülke Müdürü Merve Tezel ise “Dört yıldır gençler gençlere bütçe yapma ve harcamalarında daha akıllı hareket etme konusunda rehberlik ediyor. Paramı Yönetebiliyorum kapsamında eğitmen olarak yetiştirdiğimiz gençler, eğitim içeriklerini akranları ile gönüllülük esasıyla paylaşıyorlar. Eğitimler sonrasında, yaz tatili parasını biriktiren, yurt dışında dil kursuna giden, daha önce zorlanırken ev kiralarını kendi birikimleri ile ödeyebilen gençlerin hikayelerini duydukça büyük mutluluk duyuyoruz.”
Finansal konularda yeterlilik yüzde 85
Infakto Research Workshop Kurucu Ortağı Dr. Emre Erdoğan tarafından açıklanan araştırma sonuçlarına göre; eğitim alan gençlerin yüzde 85’i kendisini finansal konularda yeterli buluyor. Araştırma; finansal okuryazarlığın en önemli başlıklarından birisi olan bütçe konusunda da gençlerin tutum ve davranışlarında önemli değişiklikler gösterdiğini ortaya koyuyor. Eğitimler öncesi gençlerin sadece yüzde 56’sı yaptığı bütçeye sadık kalırken, eğitim sonrası bu oran yüzde 83 olarak hesaplanıyor.
Paramı Yönetebiliyorum eğitimleri gençlerin birikim konusundaki bilinç seviyesinin de önemli derecede artmasını sağlıyor. 2013 Etki Analizi sonuçlarına göre birikim konusunda ‘Elime para geçtikçe kenara koyarım’ diyenlerin ön testte yüzde 49 olan oranı, son testte yüzde 87’ye yükselirken, hemen hemen her ay düzenli şekilde birikim yaparım diyenlerin oranı yüzde 30’dan yüzde 62’ye çıkıyor.
Araştırma, eğitimin bir diğer başlığı olan tasarruf konusunda da hem bilgi hem de davranış konusunda önemli değişikliklere yol açtığını gösteriyor. Gençlere tasarruflarla ilgili görüşleri sorulduğunda ilk test ve son testte alınan sonuçlar aşağıdaki gibi sıralanıyor:
Ön Test (yüzde) | Son Test (yüzde) | |
Zor pişen yemeklerde düdüklü tencere kullanmak | 50 | 65 |
Kalorifer peteklerinin önünü açmak | 59 | 81 |
Kışın ısı yalıtımına dikkat etmek | 62 | 83 |
Tasarruflu Ampul Kullanmak | 69 | 91 |
Evdeki elektrik kullanımını kontrol altına almak | 69 | 88 |
Yakın mesafeleri yürümek | 73 | 95 |
Anlamadığı sözleşmeye imza atmıyor
Paramı Yönetebiliyorum projesi gençlerin harcama tutumlarını da olumlu yönde değiştiriyor. Eğitim öncesi testlerde ‘Herhangi bir şey satın almadan önce etrafa bakınmayı severim’ diyen gençlerin oranı yüzde 73 iken, eğitim sonrasında bu oran yüzde 91’e yükseliyor. ‘Harcama kararlarım söz konusu olduğunda disiplinli birisiyim’ diyen gençlerin oranı eğitim öncesinde yüzde 58’ken eğitimle yüzde 82’ye çıkıyor. ‘Okuyup anlamadığım sözleşmeyi imzalamam’ diyen gençlerin oranı ise eğitim öncesindeki yüzde 70’ten, yüzde 84’e yükseliyor.
Paramı Yönetebiliyorum 2013 yılı Etki Analizi sonuçlarına göre eğitim alan gençlerin finansal kavramlar hakkında bilgi düzeylerinde de önemli derecede artış gözleniyor. Ön test ve son testte gençlere sorulan finansal kavramlar hakkında gençlerdeki bilgi düzeyi ve değişimi aşağıdaki şekilde ortaya çıkıyor:
Ön Test (yüzde) | Son Test (yüzde) | |
Planlı borçlanma | 39 | 65 |
Birikimleri değerlendirme yolları | 48 | 66 |
Zorunlu Tüketim-İhtiyaçlar / Lüks Tüketim ayrımı | 53 | 78 |
Bütçe yapmak | 56 | 82 |
Tüketici Hakları | 57 | 74 |
Paramı Yönetebiliyorum eğitimleri teorik bilgilerin yanı sıra gençlerin güncel hayatta kullanabilecekleri enflasyon gibi hesaplamaları da içeriyor. Eğitim öncesinde yapılan testlerde gençlerin sadece yüzde 31’i enflasyonun etkisini hesap edebilirken, eğitim sonucunda bu oran iki katına çıkarak yüzde 60’a yükseliyor.
Dünya yakın takipte
Projeyi Türkiye’den Avrupa’ya ihraç etmekle kalmayıp, birçok uluslararası otoritenin de gündemine taşıdıklarının altını çizen Ülman “Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı Sigrid Kaag ile Visa Europe olarak İstanbul’da bir araya gelerek Paramı Yönetebiliyorum projesinin ulaştığı noktayı ve elde ettiği başarıları konuştuk. Ayrıca, OECD’nin davetlisi olarak OECD’nin Paris’teki genel merkezinde gerçekleşen Finansal Okuryazarlığın Geliştirilmesi için Küresel Politika Araştırma Sempozyumu’nda, Paramı Yönetebiliyorum modelini yenilikçi yönleriyle sunduk. Toplantıya davetli tek özel sektör temsilcisi olmak bizim için ayrı bir gururdu” dedi.