Ankara’nın sosyal ve ekonomik gelişmelerini yakından takip eden ve düzenli olarak istatistiksel veriler halinde paydaşlarının kullanımına sunan Ankara Kalkınma Ajansı, “İstatistiklerle Ankara 2013” çalışmasını yayımladı.
Çok çeşitli ve kapsamlı şekilde ulusal ve uluslararası kaynaklardan derlenerek oluşturulan ve en güncel verileri esas alan bu yayında Temel Göstergeler, Ankara’da Yaşamak, Ankara’da Çalışmak ve Ankara’da Çevre ve Enerji olmak üzere dört ana bölüm bulunmaktadır. Ankara’nın ilçeleri düzeyinde detaylandırılmış olan veriler, yıllar itibarıyla gerçekleşen değişimleri de içerecek şekilde zengin tablo ve grafikler olarak sunulmuştur.
Temel Göstergeler
Temel göstergelerde ilk bakışta Ankara’nın 4,96 milyon kişiden oluşan nüfusu dikkati çekmektedir. Verilere göre Ankara’da yıllık nüfus artış hızı ortalama %1,5 olarak gerçekleşmektedir. Sosyal hizmetler ve diğer göstergelere bakıldığında, Ankara’nın hastanelerinde bin kişinin kullanımı için yaklaşık 3 yatak bulunurken, trafikte ise bin kişiye ortalama 209 özel otomobil düşmektedir. Ankara’da asker, öğrenci, hükümlü vb. durumda olmayıp çalışabilir yaşta olan nüfusun %41,1’i istihdam edilirken, işsizlik oranı %12,1 olarak tespit edilmiştir.
Ankara Yaşamak
Çalışmanın diğer bölümü olan Ankara’da Yaşamak başlığı altında ise detaylı nüfus istatistikleri yanında eğitim, yoksulluk, boşanma, bağımlı nüfus gibi verilere yer verilmiştir. Buna göre öne çıkan bazı istatistiklere bakıldığında Ankara’daki nüfusun yarısının 31,8 yaşından genç olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca 15 yaşından büyük nüfus için yapılan incelemelerde erkeklerin %0,9’unun kadınların ise %5,4’ünün okuma yazma bilmediği, nüfusun ortalama %65’inin evli olduğu ortaya çıkmıştır. Öte yandan ilçe içi gelir dağılımına göre hesaplanan yoksulluk oranlarına bakıldığındaysa Sincan’da bu oranın %47, Çankaya’da ise %20 olduğu görülmektedir. Diğer bir ifade ile bu ilçelerde yaşayan nüfus içerisinde gelir dağılımında büyük dengesizlikler olduğu gözlemlenmektedir. Ankara’daki konut arzı ve bu arzla birlikte nüfus artışı incelendiğinde; 2002-2011 döneminde inşa edilen yaklaşık 483 bin daireye karşılık gelen yeni konut sayısını karşılamak için gerekli nüfus artışı 1,6 milyon kişidir. Ancak aynı dönemde gerçekleşen nüfus artışı ise sadece 757 bin olmuştur, bu durum da Ankara’da konut arzı fazlalığına dikkat çekmektedir.
Ankara’da Çalışmak
Ankara’daki ekonomik ortamın sayılarla ifade edildiği “Ankara’da Çalışmak” bölümü incelendiğinde Gayrı Safi Katma Değer (GSKD) üretiminde Ankara Türkiye’nin 2. büyük kenti olarak tespit edilmiştir. Kişi başı GSKD değeri Ankara’da yaklaşık 12 bin ABD doları olarak hesaplanmaktadır. Ankara’daki hane halkı gelirini en çok kira giderlerine harcamaktadır (%25,8). Daha sonra sırasıyla beslenme ve ulaşım harcamaları gelmektedir. Dış ticaret rakamlarına bakıldığında Ankara’nın 7,1 milyar ABD doları tutarında ihracat yapabilmişken, yaklaşık 10,5 milyar ABD doları kadar ithalat gerçekleştirdiğini ortaya koymaktadır.
Ankara 21 üniversitesi, 6 teknoparkı, 11 OSB’si ve çok sayıda araştırma merkezi ile yüksek bir beşeri sermaye ve güçlü bir teknolojik altyapıya sahiptir. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yapılan üniversiteler arası girişimcilik ve yenilikçilik endeksinde ilk 3 üniversitenin 2’si Ankara’dandır. Yine aynı Bakanlık tarafından yapılan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (TGB) Performans Endeksinde birinci Ankara’dan bir TGB olmuş olup, ilk 10’da ise Ankara’dan toplam 3 TGB yer almıştır. Ankara, yenilikçilik performansının önde gelen göstergelerinden olan patent başvuru/tescilleri ve faydalı model başvuru/tescilleri bakımından Türkiye’de ilk sıralarda yer almaktadır. Ankara 2.188 şirket ile en fazla uluslararası sermayeli şirkete sahip 3. il konumundadır.
Ankara’da Çevre ve Enerji
Son olarak “Ankara’da Çevre ve Enerji” bölümü Ankara’da şehir içi ulaşımın büyük ölçüde karayolu bağımlı olması, raylı sistemler gibi elektrikle çalışan sistemlere göre daha yüksek sera gazı salınımına ve çevre kirliliğine yol açtığını göstermektedir. Ankara’da karayolu ulaşımında kullanılan enerjinin türel dağılımı görece çevre dostudur. Her ne kadar Ankara’nın şehir içi ulaşımının karayolu bağımlı olması çevresel açıdan sorunlu bir durum olsa da, karayolu taşımacılığında motorin (dizel) yerine, otomobillerin daha çok LPG ve belediye otobüslerinin de doğal gaz kullanması çevresel yan etkileri önemli ölçüde azaltmaktadır. Ulaşımda kullanılan ürünler bakımından %23,3 LPG kullanımıyla Ankara diğer şehirlerimize göre daha çevre dostu yakıt kullanmaktadır.
Ankara yüksek hızla artan elektrik enerjisi talebine karşın elektrik üretim kapasitesini de hızlı bir şekilde artırmayı başarmış, 1995-2012 döneminde toplam tüketim %201 artarken kurulu güçteki artış %391 olarak gerçekleşmiştir. Böylece Ankara neredeyse kendi tükettiği elektriğin tamamını üretebilecek bir kapasiteye ulaşmış ve son bir yılda üretilen elektriğin mali değeri 3 milyar TL’nin üzerinde gerçekleşmiştir.
Çalışmanın detayı: http://www.ankaraka.org.tr/tr/files/yayinlar/istatistiklerle-ankara-2013.pdf
