Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), her çeyrek düzenli olarak gerçekleştirdiği “İhracatçı Eğilim Araştırması 2017 yılı 4. Çeyrek Gerçekleşme ve 2018 1. Çeyrek Beklenti” anketi sonuçlarını açıkladı. 2017 yılında en çok ihracat gerçekleştiren firmalar ile TİM ve İhracatçı Birlikleri’nin Yönetim Kurulu üyelerine yönlendirilen ankete 394 firmanın üst düzey temsilcisi katıldı.
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, İhracatta Rekorlar Yılı ilan ettikleri 2018’in firmalar açısından da rekor yılı olacağını belirterek “Firmalarımızın yüzde 77,2’si, yani her 4 firmadan 3’ü 2018 yılında ihracatlarının 2017 yılına göre artacağını öngörüyor. İhracatçı Eğilim Araştırmasını 2013’ten bu yana yürütüyoruz. İhracat artışı bekleyen firmaların oranı hiçbir araştırmamızda bu denli yüksek olmamıştı. 2017 yılının son çeyreği için gerçekleştirdiğimiz araştırmada, son çeyrekte artış bekleyenlerin oranı yüzde 49’da kalmıştı. Yıl başında gerçekleştirdiğimiz toplantıda belirtmiştik, bu yıl sadece yıl genelinde değil, aylar bazında da rekorlar kırılacak, artışlar kalıcı ve sürekli olacak diye. Ocak ayında açıkladığımız yüzde 16,3’lük artış bu zincirin ilk halkası. Şubat ayında daha yüksek oranda bir artış gelebilir” dedi.
Sektörler 2018’de rotayı farklı ülkelere kırdı
Başarılı geçen 2017 yılının ardından 2018 yılında firmaların hedef pazarlarda çeşitlenmeye gideceklerini kaydeden TİM Başkanı Büyükekşi “Bazı sektörlerimiz, artık başarılı oldukları pazarlarda derinleşmenin yanında, yeni pazarlara da açılıyor. Otomotiv sektörümüz AB pazarında yakaladığı başarıyı Amerika kıtasına taşımaya kararlı, çelik sektörümüz ABD’ye gözünü dikti. Gıdaya dayalı sektörlerimiz ise Orta Doğu ve Rusya’nın ardından Asya ülkelerini, Uzak Doğu’yu radarlarına aldı. İhraç pazarlarını çeşitlendirme çalışmalarımız nihayet meyvelerini veriyor. Tek bir pazara, tek bir ülkeye, tek bir bölgeye bağlı olmadan ihracat yapabilen firmalarımız sayesinde, ihracatımıza sürekliliği daha kolay yakalayacağız. Bu hedefe ulaşabilmek için ticaret heyetlerine ve Türkiye Ticaret Merkezi açılışlarına hız verdiklerini kaydeden TİM Başkanı “2017’de 28 ülkeye gittik. Bu yıl en az 30 ülkeye gitmeyi hedefliyoruz. Tahran, New York, Chicago ve Dubai’nin ardından bu yıl da TTM açılışlarımız olacak. Diğer taraftan, İhracat Pusulası etkinliğimize son hız devam ediyoruz” dedi.
Yeni pazarlara girme oranında önemli artış
İhracatçıların 3’te 2’sinin 2017’de yeni pazarlara girdiğini aktaran TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, “Firmalarımızın yüzde 63,3’ü 2017’de daha önce ihracat yapmadığı ülkelere ihracat yaptı. Hatta yarıdan fazlası birden fazla yeni pazara girdi. Daha önceki dönemlerde bu oran genelde yüzde 50’nin altında kalıyordu” dedi.
İhracatçıların 2018 yılı birinci çeyreğinde ilk 5 hedef ülkesinin, sırasıyla ABD, Rusya, Almanya, Fransa ve İngiltere olduğunu belirten Büyükekşi, “Rusya ile ilişkilerin düzelmesi sonrasında Rusya, hedef ülkeler arasında sürekli olarak ilk üçte yer alıyor. Rusya’ya ihracatımızdaki artış da bu durumu destekler nitelikte, 2017 yılında Rusya’ya ihracatımız yüzde 58 arttı. ABD’ye ihracatımız da benzer şekilde yüzde 30 arttı. Bu trendin 2018’de de devam etmesini bekliyoruz” dedi.
Tahminler kurların stabil olacağını söylüyor
Firmaların kur, büyüme ve enflasyon beklentilerine değinen Büyükekşi “2018 yılının ilk çeyreğinde firmalarımızın Dolar kuru beklentisi 3,87 iken Euro kuru beklentisi 4,73 oldu. 2018 yılı 1. çeyrek büyüme tahmini yüzde 3,7 oldu. 2018 yılının tamamı için tahmin ise yüzde 6,2 büyüme yönünde. Bildiğiniz gibi 2017’nin ilk 9 ayında yüzde 7,4 büyüdük, bunun 1,45 puanı net dış ticaretten geldi. 2,31 puanı ise yatırımlar oluşturdu. Bu yıl ihracatımız, küresel ticaretteki olumlu gelişmelerden beslenerek, Hükümetimizin destekleriyle atağa kalkarken, büyüme ve yatırımlara vereceğimiz katkı inşallah daha yüksek olacak” dedi. Yılsonu enflasyon beklentisinin yüzde 11,7 olduğunu kaydeden Büyükekşi “Bizim hesaplamalarımız bu oranın daha düşük olacağı yönünde. Bu yıl enflasyonda tek haneye geçeceğimize inanıyoruz” dedi.
Sorunlarda azalış dikkat çekti
Araştırmaya katılan firmaların ihracatta karşılaştıkları en büyük problemin hedef ülkelerle yaşanan sorunlar olduğunu kaydeden TİM Başkanı “Firmaların yüzde 37,7’si bu sorunun ihracatlarını etkilediğini belirtti. Bu sorunun ardından yüzde 37,4 ile hammadde ve aramalı fiyatlarındaki artış geldi. Özellikle petrol ve emtia fiyatlarında son dönemde gözlenen artışlar bu sorunun ana sebebi olarak karşımıza çıkıyor” dedi.
Döviz kurlarının firmaların 2017’de en çok karşılaştıkları üçüncü sorun olduğunu belirten Büyükekşi “Firmaların üçte birinden fazlası kurlardaki oynaklıktan şikayetçi. Kurlarda yaşanan oynaklık da kar marjları üzerinde ciddi bir baskı yaratıyor. Firmalarımıza her fırsatta kur riskinden korunmaları gerektiğini belirtiyoruz” diye konuştu.
Firmaların ihracatta sorunla karşılaşma oranının azaldığına da dikkat çeken TİM Başkanı, “Sorunlar listesinde üst sırada yer alan maddelerle artık geçmişe göre daha az karşılaşıyoruz. İlk sırada yer alan hedef ülkelerle yaşanan sorunlar bir önceki dönemde ihracatçılarımızın yüzde 40’ını etkilerken, şimdi yüzde 37’sini etkiliyor. Aynı şekilde döviz kurlarına ilişkin sorunlarla karşılaşma oranı da yüzde 43’ten yüzde 36’ya geriledi. Açıkça görüyoruz ki, Hükümetimizce alınan tedbirler, yeni teşvikler, ilave destekler ve TİM’in yürüttüğü çalışmalar bu alanda da meyvelerini veriyor. Bu vesileyle Hükümetimize ihracata verdikleri önemden ötürü teşekkür etmek istiyorum. İnanıyorum ki bu alandaki iyileşme 2018 yılında daha da hızlanarak devam edecek” dedi.
İhracat artışı istihdama daha kuvveti yansıyacak
Araştırmaya katılan firmaların yüzde 40’a yakının 2018’in her çeyreğinde yeni istihdam yaratmayı planladığını kaydeden Büyükekşi, “İşsizlik Ekim 2017 itibariyle yüzde 10,3 oldu. Ancak bir önceki senenin aynı ayına göre çalışan sayısı 1 milyon 378 bin kişi arttı. Firmalarımızın verdikleri yanıtlar istihdamın 2018’de daha fazla artacağını, işsizliğin de tekrar tek haneli rakamlara düşeceğini gösteriyor.” dedi.
