Bilgi ve iletişim çağında cep telefonu ile internet, bireylerin kişisel ihtiyaç listelerinin üst sıralarında yer alıyor. Türkiye’de giderek büyüyen ve neredeyse her cebe giren akıllı telefon pazarı, satış rakamları nedeniyle sık sık tartışma konusu oluyor. KPMG Türkiye, akıllı telefonlardaki vergi yükünü analiz etti. Cebinizdeki 1000 TL’lik telefon için bayi karı hariç 1563,5 TL ödediğinizi biliyor muydunuz?
KPMG Türkiye Vergi Bölümü Şirket Ortağı Emrah Akın, akıllı telefon satışının hızla tırmandığı Türkiye’de tartışmaların, ithalat ağırlığı nedeniyle ‘cari açık’ ve telefonlar üzerinden alınan vergilerin yüksekliği üzerinde yoğunlaştığını söyledi. Emrah Akın, şu bilgileri verdi:
- -Resmi istatistiklere göre 1993 yılında Türkiye’de hiç “cep telefonu abonesi” yoktu. 1994’te 81 bin olan cep telefonu aboneleri; 2000’de 15 milyona, 2010’da 61,8 milyona ve 2016 Haziran sonunda da 73,6 milyona ulaştı. Artış rakamları bizlere cep telefonu piyasasının büyüme trendi konusunda ciddi bir fikir veriyor.
- -İnternet aboneliği konusunda da benzer bir tablo var. 1997’de ülkemizde hiç internet abonesi yokken; abone sayısı 2000’de 1,6 milyon, 2010’da 14,4 milyon ve 2016 Haziran sonunda ise 55,3 milyona ulaştı.
- -Bilgi toplumu olma hedefinde gelişmiş ülkelerle aynı ligde olmasak da hem internetin ülke üzerinde penetrasyonunu arttırmak hem de akıllı cep telefonlarını yaygınlaştırmak için izlenecek stratejiler önem kazanıyor. Elbette bu stratejiler tartışılırken hem internet hizmeti hem de akıllı telefonlar üzerinden alınan vergiler önem kazanıyor.
- -Kablolu, kablosuz ve mobil internet servis sağlayıcılığı hizmetinin yüzde 5 ÖİV’ye tabi.
- -Cep telefonlarında ise farklı bir mali yükümlülük tablosu var.
- 1000 liralık cebin 563,5 lirası vergi
- -Satın aldığımız herhangi bir cep telefonu üzerinden TRT Bandrolü, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Katma Değer Vergisi (KDV) ödüyoruz. Oranlar şöyle:
- Yüzde 6 TRT Bandrolü
- Yüzde 25 ÖTV
- Yüzde 18 KDV
- -TRT bandrolü önce ÖTV’nin sonra da ÖTV ile birlikte KDV’nin matrahına giriyor. 1000 TL’lik bir akıllı telefonun vergi ve mali yükümlülüklerinin detayı şöyle:
| Maliyet Bedeli | 1.000,00 |
| TRT Bandrolü (%6) | 60,00 |
| ÖTV (%25) | 265,00 |
| KDV (%18) | 238,50 |
| Toplam Mali Yükümlülük | 563,50 |
| Satış Fiyatı (Distribütör ve Bayi Karı Hariç) | 1.563,50 |
| Perakende Fiyat Üzerindeki Vergi Yükü | 36% |
- -Özetle; 1000TL’lik bir telefon için Türkiye’de toplam 563,5 TL’si vergi ve mali yükümlülük olmak üzere 1563,5 TL ödeniyor. Yani, satın alınan akıllı telefonun perakende satış fiyatının yüzde 36’sı vergi ve mali yükümlülüklerden oluşuyor.
- -TRT bandrolü için sadece 60 TL değil; ek olarak 28,5 TL ÖTV ve KDV ödendiğini belirtmek gerekiyor. Çünkü TRT bandrolü önce ÖTV’nin; sonra da ÖTV ile birlikte KDV’nin matrahına da giriyor. TRT bandrolü özetle 563,5 TL’lik mali yükün içinde toplamda 88,5 TL’ye yer tutuyor
Katma değerli üretim yapmak gerek
KPMG Türkiye Vergi Bölümü Şirket Ortağı Emrah Akın, Türkiye’de cep telefonları üzerindeki vergi yükünün gelişmiş ülkelere kıyasla yüksek olduğunu hatırlatarak şöyle konuştu:
“Cari açığın kontrol altında tutulması elbette ekonomik dengelerimiz açısından son derece kıymetli; ancak bir taraftan da bilgi ve iletişim toplumu olanaklarından yararlanarak ‘katma değeri yüksek üretim ve ihracat’ yapmak zorundayız. İçeride cep telefonu üretimini teşvik etmeyi sürdürmek yanında; cep telefonları üzerindeki vergi yükünün biraz daha düşürülmesi -ülkemizin bilgi ve iletişim toplumu olması yolunda- son derece isabetli olacak gibi görünüyor.”
