Türk su ürünleri sektörü hem iç piyasada, hem de ihracatta başarıdan başarıya koşuyor. “Haftada iki gün balık, yaşam boyu sağlık” sloganıyla Türkiye’de kişi başı 8 kg. seviyesinde olan balık tüketimini 15 kg’a çıkarmak için çaba gösteren Türk su ürünleri sektörü, son 14 yılda ihracatını yaklaşık 12 kat arttırarak 60 milyon dolardan 693 milyon dolara çıkardı. Bu artışta THY’nin direkt uçtuğu ülke sayısının çoğalması etkili oldu. Avrupa’da üretilen levrek balığının yüzde 40-45’i Türkiye’de üretilir konuma geldi.
Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği tarafından Çeşme’de düzenlenen II. Su Ürünleri Sektör Toplantısı’nda konuşan Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Kızıltan, sektörün öneminin her geçen gün daha da arttığını, hem yetiştiricilik ve hem de ihracat yönünden, pazar payının arttığını, sektörün 2000 yılında 60 milyon dolar olan ihracatının 2014 yılı sonunda 693 milyon dolara yükseldiğini belirtti. Kızıltan, son yıllarda Türk Hava Yolları (THY)’nın direkt uçuş yaptığı hatlarda ihracatta ciddi gelişim yaşandığını, Avrupa’daki levrek üretiminin yüzde 40-45’lik kısmının ülkemizde gerçekleştirildiğini, Türk çipurası ve levreğinin zengin Omega 3 deposu olduğu için dünyada yoğun talep gördüğünü kaydetti.
2014 yılında Türkiye’nin su ürünleri ihracatı yüzde 23’lük artışla 563 milyon dolardan, 693 milyon dolara çıkarken, havayolu ile ihracat rakamı ise yüzde 112’lik rekor yükselişle 17 milyon 911 bin dolardan, 37 milyon 893 bin dolara çıktı. Söz konusu artışla Amerika Birleşik Devletleri yüzde 65’lik artış oranı ve 16 milyon 236 bin dolarlık tutarla en büyük dilimi aldı.
Avrupa Birliği ülkeleri başta olmak üzere 80 ülkeye ihracat gerçekleştirildiğini anlatan Kızıltan, “Dünyadaki fiyatlarda genelde bir düşme yaşanırken, ülkemiz ürünlerinin fiyatları arttı. İhracatımızda ağırlığı oluşturan taze/soğutulmuş balıkların 2013 yılında 234 milyon dolar olarak gerçekleşen ihracatı, 2014 yılında yüzde 50 artarak 351 milyon dolara ulaştı, fileto balıkların 2013 yılında 117 milyon dolar olan ihracat rakamı, 2014 yılında 136 milyon dolara çıktı. En büyük artışı gösteren pazarlar ise, sırasıyla Rusya Federasyonu, Hollanda, Japonya, İspanya ve İtalya oldu” şeklinde konuştu.
Kamu spotu son aşamaya geldi
Sinan Kızıltan, balığın keyifli ve lezzetli bir ürün, bereketli, ekonomik, güvenli ve yeri doldurulamayacak bir besin kaynağı olduğundan bahsedildiği kamu spotu hazırlıklarında son aşamaya geldiklerini, iç tüketimde kişi başı 15 kg. hedefine kamu spotu ile bir adım daha yaklaşacaklarını sözlerine ekledi.
2018 yılında yetiştiricilik, avcılığı geçecek
Hem dünyada, hem de Türkiye’de son yıllarda aquakültür üretiminin hızla arttığını, hatta bu sektörün artışının diğer gıda sektörlerinin üzerinde olduğunu belirten Su Ürünleri Tanıtım Grubu Başkanı Melih İşliel, Dünya Gıda Örgütü (FAO)’nün 2018 yılında yetiştiricilik ürünlerinin avcılıkla elde edilen su ürünlerini geçeceği öngörüsünde bulunduğunu kaydetti. İşliel, “2018’de dünya kişi başı su ürünleri tüketimi 19,6 kg olacak” dedi.
Sürdürülebilir bir balıkçılık politikamız olması gerektiğinin altını çizen Melih İşliel, Su Ürünleri Tanıtım Grubu’nun katılım sağladığı fuarların bulunduğu ülkelerdeki ihracatta önemli gelişmeler yaşandığını, Rusya’nın buna en iyi bir örnek olduğunu, çeşitli sıkıntılarına rağmen, Rusya’nın su ürünleri sektörü için önemli ve gelişen bir pazar olduğunu ifade etti.
Daha sonra söz alan Türk Eximbank İzmir Şubesi Müdürü Ferhat Fırat, Eximbank’ın kredi ve sigorta faaliyetlerini ve uluslararası kredileri anlattı.
Ege İhracatçı Birlikleri Şefi İbrahim Ocakoğlu, “Dahilde İşleme İzin İşlemleri”, EİB Uzmanı İlhan Uncu ise “İhracata Yönelik Devlet Yardımları” hakkında katılımcılara özet bilgi verdi.
Çeşme’de TV programcısı ve gazete yazarı İsmail Uğural moderatörlüğünde gerçekleştirilen II. Su Ürünleri Sektör Toplantısı’na; Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği üyesi firmaların temsilcileri yanında, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Yetiştiricilik Dairesi, İzmir ve Muğla Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü yetkilileri, İzmir Su Ürünleri Yetiştiricileri ve Üreticileri Birliği, Ege ve Katip Çelebi Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi temsilcileri de katıldı.
