Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının destekleri, Ar-Ge merkezi kurmak isteyen özel sektörü hareketlendirdi. Gerek vergisel teşvikler gerekse de sigorta primi destekleri ile söz konusu merkezlerin kurulabilmesi için zorunlu olan araştırmacı sayısının düşürülmesi, başvuruları artırdı.
AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, Bakanlık, ülkenin 2023 yılı hedefleri kapsamında Ar-Ge merkezlerinin sayısının artırılması için yoğun bir çalışma yürütüyor. 2023’te Ar-Ge harcamasının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya oranının yüzde 3 seviyelerine ulaşmasını hedefleyen Bakanlık, desteklerle bunun yüzde 2’sinin özel sektör tarafından karşılanmasını bekliyor.
Bu kapsamda sağlanan teşvik ve muafiyetler, özel sektörün Ar-Ge alt yapısının oluşması açısından büyük önem arz ediyor. Ar-Ge merkezlerine ilişkin destek ve teşviklere yönelik uygulama ve denetim usul ile esaslarını düzenleyen “Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği” ile söz konusu merkezlere sağlanan destekler, özel sektörün bu alanda önünü açıyor.
Ar-Ge Merkezi Belgesi verilen işletmeler, yaptıkları Ar-Ge ve yenilik projeleriyle ilgili harcamaları için hem vergisel teşvik hem de sigorta primi desteği alıyor.
Öte yandan, haziran ayında yapılan düzenleme ile Ar-Ge merkezlerin kurulabilmesi için zorunlu olan araştırmacı sayısının 50’den 30’a düşürülmesi de özel sektöre önemli bir katkı sağladı ve bu alandaki başvuruları artırdı. Söz konusu desteklerden yararlanan Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları TAŞ, demir-çelik sektöründeki ilk Ar-Ge merkezini faaliyete geçirdi.
8 firma onay bekliyor
Türkiye’de şu anda özel sektöre ait ve Bakanlık tarafından belgelendirilmiş 163 Ar-Ge merkezi bulunuyor. Son destekler sayesinde artan ilgiyle birlikte resmi başvurularda artış oldu ancak asıl artış, Bakanlıkla görüşmeye gelen orta ölçekli firma sayısında yaşandı. Ar-Ge merkezi kurmak isteyen ve resmi başvurusu değerlendirme aşamasında olan 8 firma, Bakanlıktan onay bekliyor. Bakanlık yetkilileri, 30’ün üzerinde firma ile de görüşmelerini sürdürüyor.
En çok Ar-Ge otomotiv yan sanayisinde
Özel sektör Ar-Ge merkezlerinin sektörel dağılımına bakıldığında otomotiv yan sanayisi öne çıkıyor. Söz konusu 163 merkezin ilk 5 sırasında 42’si otomotiv yan sanayisi, 14’ü savunma sanayisi, 12’si otomotiv, 12’si yazılım ve 11’i kimya alanında faaliyet gösteren merkezler yer alıyor.
En araştırmacı il İstanbul
Bu merkezlerin illere göre dağılımında İstanbul, rakiplerine önemli bir fark atıyor. Özel sektör Ar-Ge merkezlerinin 48’i İstanbul’da bulunuyor. Listede İstanbul’u 22’şer merkez ile Bursa ve Kocaeli izliyor. Ankara’da 18, İzmir’de 13 adet Bakanlık tarafından belgelendirilmiş özel sektöre ait Ar-Ge merkezi yer alıyor.
